Havşa Başlı İtici Pim Hakkında Detaylı İnceleme

Havşa Başlı İtici nedir?

Tüm enjeksiyon kalıplarında, püskürtülmüş hammadde ile şeklini almış, soğutulmuş ve kullanıma hazır olan ürünün kalıptan rahatça ayrılmasına ve atılmasına itici olarak yardımcı olan kalıp elemanıdır. Modeli itibari ile, kalıba oturan üst konik bölümü dolayısı ile Havşa ismini almaktadır.

Havşa Başlı İtici Pim seçimi nasıl yapılmalıdır?

Kalıplara yerleştirilecek havşa başlı itici pim ölçüleri öncelikle kalıbın ebatlarına, göz sayısına, iteceği malzemenin hacmi ve ağırlığına göre seçilmelidir. Akabinde ise kalıbın ergonomik yapısı, göz bölümlerine ait girinti ve çıkıntılar hesaplanarak, ürüne zarar vermeyecek ve çalışma sistemini engellemeyecek şekilde seçilmelidir. Havşa başlı itici pimler özellikle standart plastik kalıplarında kullanılmakta ve yuvaları matkap ve havşa frezeler ile rahatlıkla açıldığından, çokça tercih edilen ürünlerdir. Buna göre malzeme hacmi küçük ve hafif, kalıp ebatları da buna paralel ise daha küçük ölçülerde iticiler kullanılmalıdır. Ancak malzeme hacmi ve ağırlığı büyük olan kalıplarda, küçük iticiler işlevsel ve etkisiz kalacağından daha büyük çapta iticiler kullanılmalıdır. Ayrıca kalıpların ergonomik yapısına bağlı olarak, plaka kalınlıklarına göre iticilerin boyları hesaplanır, buna göre de standart ölçülere uyum sağlamayan kalıplarda, istenilen ölçünün bir uzun boyu tercih edilerek gereken ölçüde itici kesilir.

Kalıpta Kullanılacak İtici Sayısı nasıl hesaplanır?

Her kalıpta kullanılacak itici tipi, boyu ve sayısı farklılık göstermektedir. İtici ölçülerindeki hesaplamalarda olduğu gibi, kullanılacak itici sayısı da basılacak olan malzemenin hacim ve ağırlık ölçülerine ve kalıp ergonomik yapısına göre hesaplanır. Buradaki birinci seçim unsuru ürünün kaç gözlü olduğu, yani bu kalıbın aynı anda kaç ürün basabildiği durumuna bakılır. Hacim unsuru hesaba katılmadan önce her malzeme için en az bir adet itici olarak hesaplama yapılır. Bunun üzerine de her ürün için ağırlık ve hacim hesabı yapılarak göz sayısı ile çarpılarak toplam adede ulaşılır. Buradan çıkarılacak sonuca göre; örneğin beş gözlü bir kalıpta asgari beş adet itici kullanılabilirken, ürün büyüklüğüne bağlı olarak çok daha fazla itici kullanılabilmektedir.

Havşa Başlı İtici hangi kalıplarda ve neden tercih edilmelidir?

Havşa başlı itici pimler genellikle basit plastik kalıplarda kullanılmaktadır. Bunun sebebi ise özel alaşımlı diğer pimlere göre daha az sıcaklığa dayanabilen 1.2516 WS takım çeliğinden üretilmesi, sertlik derecesinin gövdede 60 HRC kafa bölgesinde ise 45 HRC olmasıdır. Bu pimler azami olarak 220 derece sıcaklığa kadar dayanabilmektedir. Bu yüzden daha yüksek sıcaklıkta kullanılacak olan metal kalıplarında bu ürünler kullanılmaz. Bu tip metal enjeksiyon kalıplarında ise yüksek alaşımlı çeliklerden üretilmiş özel nitrasyonlu silindir başlı itici pimler kullanılmalıdır. Bu pimler 1.2343 sıcak iş çeliğinden üretilmekte ve 650 derece sıcaklığa kadar dayanım sağlamaktadır. Ayrıca sertlikleri gövde için 65-70 HRC kafa için de 45± HRC arasında tutulmaktadır.

Havşa Başlı İtici Pim montajı nasıl yapılır?

Bu pimlerin montajları, kalıbın yapısı ve ölçüsü baz alınarak seçimleri yapıldıktan sonra kalıp üzerinde gereken işaretlemeler yapılır. Bu ölçüler üzerine delik delme işlemleri yapılır. Delikler basım gözlerinin içlerine eşit miktarda ve eşit bölgelere dağılacak şekilde delinmelidir. Matkap çapları itici çaplarına göre seçilmelidir. Matkapların ölçü seçimleri, iticilerin ölçüleri ve toleransları göz önünde bulunarak yapılmalıdır. Unutulmamalıdır ki iticilerin bu deliklerden boş geçmemesi ve sıkışma yapmaması gerekmektedir. Buradaki durumda bir problem yaşanmaması adına iticilerde oluşabilecek hata payları da hesaba katılmalı ve gerektiği taktirde iticiler kumpas ile, hatta mikrometre ile ölçülerek kullanıma başlanmalıdır. Hassas olarak itici delikleri oluşturulduktan sonra ise iticilerin başlıklarının oturacağı havşa bölgesi oluşturulur. Bu bölgeleri oluşturmadaki en büyük yardımcımız havşa frezelerdir. İtici başlıklarını açmak için, itici yapısına en uygun olan 45 derecelik havşa frezeler kullanılmalıdır. Piyasada satışı yapılan 60 derecelik havşa frezeler bu iticilerin başlıklarına uyum sağlamamaktadır. Ayrıca havşa freze çaplarının da kullanılacak olan havşa başlı itici pimin başlık çapına göre kullanılmalıdır. İtici çapına uygun olmayan ölçüdeki havşa frezeler, gerekli açıyı kalıba veremeyebilir. Ayrıca bu frezeler kalıp setinin çelik sertliğine göre seçilmelidir. Aksi taktirde çelik üzerinde gereken havşa açılamayabilir ve hatta yüzeyi bozabilir. Bu gibi durumlarda piyasada standart olarak satışı yapılan HSS yüksek hız çeliği ürünlere alternatif olarak HSS-E yani kobaltlı ürünler, yüksek dayanımlı titanyum kaplı ürünler ve ok yüksek sertliğe sahip karbür ürünler de bulunmaktadır. Ergonomik bakımdan farklılık gösteren, talaş atabilen yapıda delikleri bulunan tipleri de mevcuttur. Bu işlem sonrasında ise iticiler artık kullanıma hazır duruma gelmektedir.

Havşa Başlı İticilerde Yaşanabilecek Problemler

Bu ürünlerin kullanımı öncesinde veya kullanım esnasında bazı problemler ile karşılaşılabilir. İtici hareketinin bozulması hatta çalışmaması, kırılmalar, çatlamalar, eğilmeleri ve işlevsizlikleri gibi problemler oluşabilmektedir. Herhangi bir itici problemi yaşandığında öncelikle hatanın nereden kaynaklandığı tespit edilmelidir. İtici hareketinin bozulması, çalışmaması gibi problemler genellikle kalıp tasarımı, toplanması ve yapısal veya üretim hatalarından kaynaklanmaktadır. Bu durumlarda kalıbın ölçülendirme ve toplanma aşamalarının tekrar gözden geçirilmesi ve ölçülendirmelerde oluşabilecek hataların giderilmesi sağlanmalıdır. Bu durum genellikle itici deliklerinin yanlış hassasiyette açılması ve boylarının yanlış kesiminden gerçekleşmektedir. Bu da üretilen malzemenin kalıptan atılamamasına neden olmaktadır. İticilerdeki kırılmalar ve çatlamalar ise yanlış formdaki itici seçimlerinden kaynaklanmaktadır. İtici sertlikleri yapılacak işleme göre seçim yapılmadığı taktirde iticiler ısı ve sertlik durumuna mukavemet gösteremediği için kırılmalar ve çatlamalar gerçekleşebilmektedir. Bazı durumlarda ise kalıp üzerinde herhangi bir hata yapılmamasına rağmen iticiler işlevsizlik gösterebilmektedir. Bu durum genelde çalışma ortamındaki hava ve nem oranlarından veya üretilen hammaddenin oluşumundan kaynaklı olabilmektedir. Bu durumlarda ise havşa başlı itici pimin daha verimli çalışabilmesi için piyasada bulunan Anti Sieze seramik gres yağlayıcılar kullanılabilir ayrıca malzemenin daha rahat atılabilmesi adına kalıp içerisinde silikonlu veya silikonsuz kalıp ayırıcı spreyler kullanılabilir. Özel durumlarda iticinin daha hassas çalışması veya deliği büyümüş ancak itici çapı yükseltmenin mümkün olmadığı yerlerde ise boru itici pimler de kullanılabilir.

Havşa Başlı İtici Pim çeşitleri

Havşa başlı itici pimlerin, kendi grubu içerisinde çeşitleri bulunmamak ile beraber, yine havşa başlı olarak kullanılabilecek tek alternatifi yüksek hız çeliğinden (HSS) üretilmiş olan kesme zımbalarıdır Bu zımbalar daha sert olmak ile beraber, fiyat bakımından daha maliyetli ürünlerdir. Ayrıca iticiler kadar boy seçeneği bulunmayan bu ürünler bu yüzden iticilere göre dezavantajlı olmasına karşın, daha fazla ondalıklı ölçüye sahip olması ile de iticilere göre avantaj sağlamaktadır. Havşa başlı itici pimlere başka alternatif arandığı taktirde silindir başlı itici pimler tercih edilebilir.

Bu pimler de sertlik ve model çeşitliliklerine göre kendi içinde birkaç alternatife sahiptir:

Plastik Enjeksiyon Silindir Başlı iticiler

Yalnızca plastik enjeksiyon kalıplarında kullanılabilen genellikle yüksek Karbonlu çelikten üretilen itici pimlerdir.

Metal Nitrasyonlu Beyaz Silindir Başlı iticiler:

1.2343 veya 1.2344 gibi yüksek alaşımlı Sıcak iş çeliklerinden üretilen Nitrasyon Isıl işlem yöntemi ile yüzeye Karbon emdirilerek Gövdenin yüzeyi Sert ancak merkeze doğru daha yumuşak kalması sağlanır. Böylece yüzeyi aşınmalara karşı dirençli olurken merkezinin yumuşak olması da itici pime mukavemet kazandırır ve kırılma dayanımı artar. Nitrasyondan çıkan itici pim yüzeyi siyah renk olduğu için tekrar taşlanma işlemi uygulanır böylece yüzey daha pürüzsüz olur.

Metal Nitrasyonlu Siyah Silindir Başlı İtici Pimler:

Sıcak iş çeliği veya yüksek karbonlu çeliklerden üretilebileceği gibi, uygulanan ısıl işlemden (sertleştirme) dolayı yüzeyleri siyah renkte görünür. Yüzeye karbon emdirilmesi ile karbon içeriğinden dolayı çok sertleşen iticinin gövdesi metal enjeksiyon kalıplarında yüksek sıcaklık dayanımından dolayı kullanımını uygun kılar.

başta olmak üzere, özel tasarımlı kademeli itici pimler ve düz uçlu lama itici çeşitleri de bulunmaktadır. Kalite bakımından ise bu ürünler üretim şekli, kullanılan çelik kalitesi ve menşei durumlarına bağlı olarak değişiklikler gösterebilir. Bu ürünlerin üretiminde büyük rol oynayan ülkeler ise İtalya, Tayvan ve Çin olarak sıralanabilir.

Havşa Başlı İtici çap ve boy ölçüleri

Havşa başlı itici pimler diğer itici pimler gibi birçok çap ve boy ölçüsüne sahiptir. Standart ikiye ayrılan ölçüler 1mm ‘den 10,5 mm ‘ye kadar buçuklu ölçüleri ile 16mm çapına kadar bulunmaktadır. Bu ürünlerin standart boy ölçüleri 80 mm, 100 mm, 125 mm, 160 mm, 200 mm, 250 mm ve 315 mm olarak bulunmaktadır. Bu ölçüler 1 mm çap için 200 mm boyunda 1,5 mm çap için ise 250 mm boyunda bitmektedir. Ondalıklı havşa başlı itici pimlerde ise çap ölçüleri 1,1 mm ölçüden 5,9 mm ölçüsüne kadar standart olarak bulunmak ile birlikte, boyları ise her biri için 250 mm kadar bulunmaktadır.

Havşa Başlı İtici Pim fiyatları

Havşa başlı itici pimler fiyat bakımında itici pimler arasında en ekonomik olan gruptur. Hem sirkülasyon oranı hem de kullanılan hammaddesi göz önünde bulundurularak maliyet açısından daha uygun fiyatlara mâl olan bu ürün satış fiyatları olarak da doğru orantılıdır. Hem ekonomik hem de kaliteli çeşitleri, Ata Teknik Hırdavat olarak, müşterimize en doğru fiyat ve hizmet kalitesi ile müşterilerimize sunmaktayız. İletişim adreslerimizden en uygun fiyat tekliflerimizi, en hızlı şekilde alabilirsiniz.

Havşa Başlı itici Ölçüleri