48- CNC Torna Tezgahlarında Diş Açma İşlemi Nedir?
CNC tornalarda tornalama, delik işleme ve diğer işlemlere ek olarak yüksek kalitede diş açma gibi işler tek bir kurulumda yapılabilir. Bu, üreticiler için önemli bir özelliktir. Herhangi bir ikincil işlemin üretim maliyetlerini önemli ölçüde artırması nedeniyle birçok metal işleme atölyesi, sırf bu özellik nedeniyle CNC torna tezgahı satın almıştır. Tek noktadan diş kesme (tek noktadan diş açma olarak bilinir), diğer takım tutuculara benzer bir takım tutucu kullanır, ancak bir, iki veya üç uca sahip olabilen ve değiştirilebilir kesici uçlara gereksinim duyulur. Genel bir kural olarak, diş açma ucunun şekli ve boyutu, bitmiş dişin şekli ve boyutuyla eşleşmelidir.
Standart tek noktadan diş açma süreci, iş mili devri başına tek tip ilerleme hızı ile belirli bir şekle sahip helisel bir kanal kesme sürecidir. Diş şekli veya formu, kesici takımın şekli ve montaj konumu ile belirlenir. İlerlemenin değişmezliği, kontrole programlanmış ilerleme hızı ile belirlenir.
· Diş Şekli
CNC programlamada kullanılan en yaygın diş şekli 60 derece iç açıya sahip v harfi şeklindeki dişlerdir. Metrik ve emperyal dişler de dahil olmak üzere imalat sanayinde kullanılan pek çok çeşide rastlamak mümkündür. Diğer diş şekilleri içerisinde; metrik yamuk, acme ve sonsuz, kare ve yuvarlak, payanda ve diğerleri gibi yamuk dişler bulunmaktadır. Nispeten daha yaygın olarak rastlanan bu türlere ek olarak, otomotiv, uçak, askeri ve petrol gibi endüstrilere özel dişler de bulunur.
Konuyu daha da ilginç bir duruma getirmek için diş şekli, silindirik ya da konik bir yüzeye işlenebilir ve ayrıca dış ve iç yüzeyde olabilir. Dişler, dairesel yüzeylerde bile tek yüze açılabilir. İşlem sırasında tek veya çoklu başlangıç, sağ ya da sol yön, sabit veya değişken uç gibi parametre değişimleri olabilir.
· Diş Açma İşlemleri
Aşağıda CNC torna tezgahlarında programlanabilen çeşitli diş açma türlerine ait ayrıntılı bir liste bulabilirsiniz. Bu işlemlerin bazıları özel bir diş açma takımına ihtiyaç duyarken, bazıları yalnızca kontrol sisteminde özel yeteneklere sahipseniz programlanabilir:
- Sabit kılavuz dişler
- Değişken kılavuz dişler
- Dış ve iç diş açma
- Silindirik dişler (düz dişler)
- Konik dişler
- Sağ Yön (Sağ/Y) ve Sol Yön (Sol/Y) dişler
- Yüzey dişleri (kaydırma dişleri)
- Tek başlangıçlı dişler
- Çoklu başlangıç dişler
- Dairesel dişler
- Çok bloklu dişler
Diş açmada karşılaşılan olasılık ve kombinasyonların bolluğuna rağmen, bir kategoride programlama sırasında kazanılan bilgi ve tecrübe diğer kategorilerde de vazgeçilmez bir kaynak olacaktır. İyi bir program, yaygın diş açma ilkelerini kapsayan geniş bir bilgiye dayanır.
CNC tornalarda tornalama, delik işleme ve diğer işlemlere ek olarak yüksek kalitede diş açma gibi işler tek bir kurulumda yapılabilir. Bu, üreticiler için önemli bir özelliktir. Herhangi bir ikincil işlemin üretim maliyetlerini önemli ölçüde artırması nedeniyle birçok metal işleme atölyesi, sırf bu özellik nedeniyle CNC torna tezgahı satın almıştır. Tek noktadan diş kesme (tek noktadan diş açma olarak bilinir), diğer takım tutuculara benzer bir takım tutucu kullanır, ancak bir, iki veya üç uca sahip olabilen ve değiştirilebilir kesici uçlara gereksinim duyulur. Genel bir kural olarak, diş açma ucunun şekli ve boyutu, bitmiş dişin şekli ve boyutuyla eşleşmelidir.
Standart tek noktadan diş açma süreci, iş mili devri başına tek tip ilerleme hızı ile belirli bir şekle sahip helisel bir kanal kesme sürecidir. Diş şekli veya formu, kesici takımın şekli ve montaj konumu ile belirlenir. İlerlemenin değişmezliği, kontrole programlanmış ilerleme hızı ile belirlenir.
· Diş Şekli
CNC programlamada kullanılan en yaygın diş şekli 60 derece iç açıya sahip v harfi şeklindeki dişlerdir. Metrik ve emperyal dişler de dahil olmak üzere imalat sanayinde kullanılan pek çok çeşide rastlamak mümkündür. Diğer diş şekilleri içerisinde; metrik yamuk, acme ve sonsuz, kare ve yuvarlak, payanda ve diğerleri gibi yamuk dişler bulunmaktadır. Nispeten daha yaygın olarak rastlanan bu türlere ek olarak, otomotiv, uçak, askeri ve petrol gibi endüstrilere özel dişler de bulunur.
Konuyu daha da ilginç bir duruma getirmek için diş şekli, silindirik ya da konik bir yüzeye işlenebilir ve ayrıca dış ve iç yüzeyde olabilir. Dişler, dairesel yüzeylerde bile tek yüze açılabilir. İşlem sırasında tek veya çoklu başlangıç, sağ ya da sol yön, sabit veya değişken uç gibi parametre değişimleri olabilir.
· Diş Açma İşlemleri
Aşağıda CNC torna tezgahlarında programlanabilen çeşitli diş açma türlerine ait ayrıntılı bir liste bulabilirsiniz. Bu işlemlerin bazıları özel bir diş açma takımına ihtiyaç duyarken, bazıları yalnızca kontrol sisteminde özel yeteneklere sahipseniz programlanabilir:
- Sabit kılavuz dişler
- Değişken kılavuz dişler
- Dış ve iç diş açma
- Silindirik dişler (düz dişler)
- Konik dişler
- Sağ Yön (Sağ/Y) ve Sol Yön (Sol/Y) dişler
- Yüzey dişleri (kaydırma dişleri)
- Tek başlangıçlı dişler
- Çoklu başlangıç dişler
- Dairesel dişler
- Çok bloklu dişler
Diş açmada karşılaşılan olasılık ve kombinasyonların bolluğuna rağmen, bir kategoride programlama sırasında kazanılan bilgi ve tecrübe diğer kategorilerde de vazgeçilmez bir kaynak olacaktır. İyi bir program, yaygın diş açma ilkelerini kapsayan geniş bir bilgiye dayanır.
İlgili Yazılar
47- Diş Açma Uygulamalarındaki Tekrarlamalı Döngü
Önceki birkaç konuda tornalama ve delik işlemede kullanılan farklı
39- CNC Programlama İşleminde Diş Besleme Yöntemleri Nelerdir?
Diş çekme takımlarının malzemeye girişi farklı şekillerde programlanabilir. En
56- CNC Programlamada Yatay İşleme
Geçmiş yazılarımızda pek çok programlama örneğine yer verdik. Tüm
57- Torna Tezgahlarında Canlı Takım İşleme
Seksenlerin sonlarında ve doksanların başında, CNC torna tezgahında basit
58- CNC Programı Nasıl Yazılır ve Nelere Dikkat Edilmelidir?
Bir CNC programı yazmak, manuel programlamanın en son adımıdır.
33- CNC İşlemede Yuvalar ve Cepler
CNC işleme merkezleri ile yapılan pek çok uygulamada, malzeme