55- CNC Programlamada Sarmal Hareketli Frezeleme İşlemi Nedir?

55- CNC Programlamada Sarmal Hareketli Frezeleme İşlemi Nedir?

Helisel hareketli frezeleme, kontrol sisteminde yer alan isteğe bağlı sarmal interpolasyon özelliğini kullanır. En basit haliyle helisel interpolasyon, dairesel interpolasyon işleminde üç ekseni aynı anda kullanma yeteneğine sahip bir makineyle yapılan işlemdir. Bu ifade kulağa yanıltıcı gelebilir. Çünkü üç boyutlu bir yay ya da daire ile aynı anlama gelmektedir ve matematik alanında hiçbir yerde bulunmayan bir sarmala eş değerdir. Hem G02 hem de G03 dairesel interpolasyon komutları üç ekseni de kullanır. Örneğin;

  • G03 .          Y..          Z..          ..            F..

Bu işlem türü CNC işleme merkezlerinde isteğe bağlı olarak bulunur. Şimdi helisel hareketli frezelemeye biraz daha yakından bakalım.

55-cnc-programlamada-sarmal-hareketlı-frezeleme-ıslemı-nedır-frezeleme-ıslemı

Frezeleme İşlemi

HELİSEL HAREKETLİ FREZE İŞLEMİ

Helisel hareketli frezeleme tam olarak nedir? Aslında bir dairesel interpolasyon çeşididir. Aynı hareket sırasında, aynı blokta doğrusal interpolasyon ile birleştirilmiş yay ve daire şekillerini işlemek için kullanılan bir programlama tekniğidir.

Aslında daha önce ele aldığımız döngüsel interpolasyon içerisinde, bu konu ile alakalı önemli bir özelliği de açıklamıştık. Dairesel interpolasyon, yay veya dairesel hareketi programlamak için seçilen düzlemde kullanılabilir iki ana eksene sahiptir.

Örneğin, en yaygın düzlem olan G17 XY düzleminde, tipik bir dairesel interpolasyon iki biçimde olur:

  1. CW/CCW hareketi için IJK yay merkezi vektörlerini kullanma:
  • G02 .          Y..          I..           J..           F..
  • G03 .          Y..          I..           J..           F..

2.CW/CCW hareketi için R yarıçapını kullanma:

  • G02 .          Y..          R..          F..
  • G03 .          Y..          R..          F..

Programlanmış bir Z ekseninin olmadığı dikkatinizi çekti mi? Mesela Z ekseni, dairesel bir frezeleme ile aynı bloğa dahil edildiğinde, kontrol sisteminin helisel interpolasyon özelliği olmadığı sürece normal olarak çalışmayacaktır.

55-cnc-programlamada-sarmal-hareketlı-frezeleme-ıslemı-nedır

Döner Tablalı Freze Tezgahı

Helisel İnterpolasyon

Helisel interpolasyon, üçüncü bir boyuta sahip daire veya yay şekillerini kesmek üzere tasarlanmış özel bir kontrol sistemi seçeneğidir. Bu üçüncü boyutu belirlemede aktif düzlem etkindir:

  • G17 XY düzleminde – üçüncü boyut Z eksenidir
  • G18 ZX düzleminde – üçüncü boyut Y eksenidir
  • G19 YZ düzleminde – üçüncü boyut X eksenidir

Aktif düzlem G17’de (XY), üçüncü boyut Z eksenidir. Aktif düzlem G18’de (ZX), üçüncü boyut Y eksenidir ve aktif düzlem G19’da (YZ), üçüncü boyut X eksenidir.

Her durumda üçüncü boyut ya da üçüncü eksen hareketi aktif düzleme dik olan doğrusal bir harekettir.

Önceki açıklamaya dayanarak, daha resmi bir helisel interpolasyon tanımı yapılabilir:

Helisel interpolasyon, eksen boyunca doğrusal hareket ile çalışma düzleminde eşzamanlı iki eksenli dairesel bir harekettir. Ortaya çıkan üç eksen hareketi kontrol sistemi tarafından aynı anda hedef konuma ulaşacak şekilde senkronize edilir.

Helisel hareketli frezeleme, kontrol sisteminde yer alan isteğe bağlı sarmal interpolasyon özelliğini kullanır. En basit haliyle helisel interpolasyon, dairesel interpolasyon işleminde üç ekseni aynı anda kullanma yeteneğine sahip bir makineyle yapılan işlemdir. Bu ifade kulağa yanıltıcı gelebilir. Çünkü üç boyutlu bir yay ya da daire ile aynı anlama gelmektedir ve matematik alanında hiçbir yerde bulunmayan bir sarmala eş değerdir. Hem G02 hem de G03 dairesel interpolasyon komutları üç ekseni de kullanır. Örneğin;

  • G03 .          Y..          Z..          ..            F..

Bu işlem türü CNC işleme merkezlerinde isteğe bağlı olarak bulunur. Şimdi helisel hareketli frezelemeye biraz daha yakından bakalım.

55-cnc-programlamada-sarmal-hareketlı-frezeleme-ıslemı-nedır-frezeleme-ıslemı

Frezeleme İşlemi

HELİSEL HAREKETLİ FREZE İŞLEMİ

Helisel hareketli frezeleme tam olarak nedir? Aslında bir dairesel interpolasyon çeşididir. Aynı hareket sırasında, aynı blokta doğrusal interpolasyon ile birleştirilmiş yay ve daire şekillerini işlemek için kullanılan bir programlama tekniğidir.

Aslında daha önce ele aldığımız döngüsel interpolasyon içerisinde, bu konu ile alakalı önemli bir özelliği de açıklamıştık. Dairesel interpolasyon, yay veya dairesel hareketi programlamak için seçilen düzlemde kullanılabilir iki ana eksene sahiptir.

Örneğin, en yaygın düzlem olan G17 XY düzleminde, tipik bir dairesel interpolasyon iki biçimde olur:

  1. CW/CCW hareketi için IJK yay merkezi vektörlerini kullanma:
  • G02 .          Y..          I..           J..           F..
  • G03 .          Y..          I..           J..           F..

2.CW/CCW hareketi için R yarıçapını kullanma:

  • G02 .          Y..          R..          F..
  • G03 .          Y..          R..          F..

Programlanmış bir Z ekseninin olmadığı dikkatinizi çekti mi? Mesela Z ekseni, dairesel bir frezeleme ile aynı bloğa dahil edildiğinde, kontrol sisteminin helisel interpolasyon özelliği olmadığı sürece normal olarak çalışmayacaktır.

55-cnc-programlamada-sarmal-hareketlı-frezeleme-ıslemı-nedır

Döner Tablalı Freze Tezgahı

Helisel İnterpolasyon

Helisel interpolasyon, üçüncü bir boyuta sahip daire veya yay şekillerini kesmek üzere tasarlanmış özel bir kontrol sistemi seçeneğidir. Bu üçüncü boyutu belirlemede aktif düzlem etkindir:

  • G17 XY düzleminde – üçüncü boyut Z eksenidir
  • G18 ZX düzleminde – üçüncü boyut Y eksenidir
  • G19 YZ düzleminde – üçüncü boyut X eksenidir

Aktif düzlem G17’de (XY), üçüncü boyut Z eksenidir. Aktif düzlem G18’de (ZX), üçüncü boyut Y eksenidir ve aktif düzlem G19’da (YZ), üçüncü boyut X eksenidir.

Her durumda üçüncü boyut ya da üçüncü eksen hareketi aktif düzleme dik olan doğrusal bir harekettir.

Önceki açıklamaya dayanarak, daha resmi bir helisel interpolasyon tanımı yapılabilir:

Helisel interpolasyon, eksen boyunca doğrusal hareket ile çalışma düzleminde eşzamanlı iki eksenli dairesel bir harekettir. Ortaya çıkan üç eksen hareketi kontrol sistemi tarafından aynı anda hedef konuma ulaşacak şekilde senkronize edilir.

Paylaşmak ister misiniz?

İlgili Yazılar

4- Koordinat Geometrisi

Koordinat Geometrisi Matematikte koordinat sistemi olarak bilinen bir konunun

26 Ekim 2023|