Bu Yazıyı Dinleyebilirsiniz.

Günümüzün modern endüstrisinde kullanılan, tezgahlara monte edilen küçük makinelerden, yüzlerce ton ağırlığa sahip büyük imalat makinelerine kadar değişen çok makine vardır. 19. ve 20.yy’ın başlarında üretilen makinelerin genel özelliklerini taşır ve şu sınıflara ayrılırlar:

• Torna tezgahları
• Şekillendiriciler ve planyalar
• Delme tezgahları
• Freze makineleri
• Taşlama makineleri
• Elektrikli testereler
• Presler

Torna Tezgahları

Takım tezgahlarından olan motorlu torna, yatay metal torna tezgahı olarak adlandırılmaktadır.

Motorlu torna, tornalama, yüzey işleme ve delme işlemlerinde kullanılan en temel takım tezgahıdır.

Tornalama ve delik işleme operasyonlarında tek noktalı bir kesici takım kullanır. Tornalama işlemleri, parçanın dış çapından fazla metalin talaş şeklinde kesilmesidir.

Torna Tezgahları

Düz, konik silindirik şekilleri, olukları, omuzları ve vida dişlerini tornalamanın yanı sıra silindirik parçaların alınlarını düzeltme işlemlerinde de kullanılabilir. Dahili silindirik işleme, delme, delik işleme, raybalama, havşa açma ve tek noktalı bir takım ya da kılavuzla diş açma gibi geniş bir işleme seçeneği sunar.

Delik işleme, karotlanmış veya pilot deliklerin genişletilmesi ve bitirilmesi sürecidir. İkincil işleme maruz kalan delikler, yuvarlaklık, eş merkezlilik ve paralellik açısından pilot deliklere göre daha doğrudur.

Parçanın iç kısmından beslenen tek noktalı kesici ile delik açma işlemi yapılır. Delik işleme takımları, dikey bir eksende dönen dairesel yatay tablalara sahipken, torna tezgahına monte edilemeyecek ebatlardaki parçalarda delik açma ve tornalama işlemleri için tasarlanmıştır.

Şekillendirici ve Planyalar

Şekillendirici ve planyalar, düz yüzeylerin, olukların, T kanalların ve açılı yüzeylerin tek noktalı takımlarla işlenmesini sağlayan makinelerdir.

En büyük şekillendiriciler yaklaşık 90mm kesme genişliği ile aynı uzunluktaki parçaları işleyebilir. Şekillendirici üzerinde bulunan kesici takım, her geri dönüş hareketinde parçayı takıma doğru besler. İleri harekette kesim işlemini gerçekleştirir.

Planyalar şekillendiricilerle aynı işlemleri gerçekleştirirken daha uzun parçaları işleme yeteneğine sahiptir. Bazı planyalar 1.5mt uzunluğa kadar parçaları işleyebilir.

Parça kesici takımın altında ileri geri hareket eden bir tabla üzerine monte edilir ve kesme işlemi sırasında sabit kalan takım, her kesme adımından sonra iş parçasına doğru beslenir.

Delme Makineleri

Matkap presleri olarak da adlandırılan delme makineleri, bükümlü matkap uçlarıyla metal yüzeyde delikler açan makinelerdir. Ayrıca farklı türleri şu işlemlerde kullanabilir;

• Raybalama
• Delme
• Havşa başı açma
• Havşa işleme
• Kılavuz aparatı ile kılavuz çekme

Freze Makineleri

Freze makineleri, freze takımı denen dönen bir kesici alete doğru beslenen parçayı kesmekte kullanılan makinelerdir. Çeşitli işlem için üretilmiş birçok şekil ve boyutta kesici takım bulmak mümkündür. Düz yüzeyleri, olukları, omuzları, eğimli yüzeyleri, kırlangıçkuyruklarını ve T yuvaları kesmede kullanılırlar. İçbükey formları ya da dışbükey olukları kesmek, köşeleri yuvarlamak, dişlerin işlenmesinde farklı form ve dişlere uygun kesici takımlar kullanılır.

Freze makineleri 3 farklı tasarımlarla sınıflandırılır:

• Yatay ve dikey tiplere sahip standart diz veya sütun,
• Yatak tipi veya imalat makineleri,
• Özel freze işleri için tasarlanmış makineler.

Taşlama Tezgahı

Taşlama tezgahı, metal parçalar üzerinde kalan küçük talaşları çıkarmak için taşlama çarkı gibi dönen aşındırıcılarla kullanılan makinedir. Tüm temel işleme süreçlerinin en hassası taşlama, modern taşlama makineleri ile sert veya yumuşak malzemeleri +- 0,0025mm tolerans ile yapılabilir.

Yaygın taşlama makineleri yedi kategoriye ayrılır:

• Düz silindirik taşlama,
• Dahili silindirik taşlama,
• Merkezsiz taşlama,
• Yüzey taşlama
• Elde taşlama
• Özel taşlama,
• Ve aşındırıcı kemer.

Elektrikli testereler

Metal kesmede kullanılan elektrikli testereler üç farklı tipte bulunmaktadır:

1. Elektrikli demir testereler,
2. Şerit testereler ve
3. Dairesel testereler.

Dikey şerit testereler, metal plakalardan şekilleri kesmek, iç ve dış konturlar ve açılı kesim işlerinde yaygın olarak kullanılabilir.

Presler

Presler geniş bir makine sınıfıdır. Kesme, biçimlendirme, çekme, kabartma baskı, yığma, kenar bükme, sıkma ve çekiçleme gibi işlemleri uygulayarak metal parçalar oluşturan makinelerdir. Bu işlemler bir örs ya da tabana sertçe baskı yapabilen bir pres gerektirir. Hareketli şahmerdan, yerçekimi, mekanik bağlantılar, hidrolik ya da pnömatik sistemler tarafından hareket ettirilebilir.

Kullanılan kalıpların bir yüzünün hareketli şahmerdan üzerine diğer yüzünün sabit yatak veya merdane üzerine monte edildiği kalıp setleri, makinenin ayrılmaz bir parçasıdır. Punç presler, sacdan çıkardıkları metal parçaları istenilen şekle getirir.

Beyaz metal boşlukları istenilen şekillere getirmek için kullanılan dövme preslerinde farklı şekillerde oyuklara sahip kalıplar kullanılır. Güç presleri, tezgah üzerine monte edilebilecek kadar küçük ya da 450 tondan daha ağır makinelere kadar çok farklı çeşit ve boyutlara sahiptir.