CNC freze merkezinde titreşimin pek çok nedeni olabilir. Genellikle titreşimin kaynağı; kesici takımların, takım tutucuların, takım tezgahlarının, iş parçalarının veya bağlama aparatlarının sınırlamalarıdır. Titreşimi azaltmak için belirli noktalara dikkat etmek gerekir;

Kesici Takım

Yüzey frezeleme sürecinde uygulanan kesme kuvvetinin yönü dikkatle hesaplanmalıdır;

• 90 derece açıya sahip bir kesici takım kullanıldığında, kesme kuvvetinin radyal yönde yoğunlaşması beklenir. Bu durum, uzun kullanma mesafelerinde kesici takımın sallanmasına neden olabilir. Bununla birlikte ince duvarlı ve titreşime duyarlı parçaların frezelenmesi sırasında düşük eksenel kuvvet kullanılması bir avantajdır.
• 45 derecelik karbür freze yüzeye eşit olarak dağıtılmış eksenel ve radyal kuvvet oluşturabilir.
• Dairesel kesici takımlar, kesme derinliğinin düşük olduğu durumlarda maruz kaldıkları kuvvetin büyük bir kısmını iş mili boyunca yukarı doğru iletir. Ek olarak 10° freze takımı, ana kesme kuvvetini iş miline aktardığından uzun kullanma mesafelerinde ortaya çıkabilecek titreşim de azalır.

İşlemede kullanılabilecek en küçük çapa sahip kesiciyi tercih edin;

Kesme çapı, eksenel ilerlemeden %20 – %50 daha büyük olmalıdır. Seyrek diş ve/veya eşit olmayan dişli frezeleme takımı seçin.

Alüminyum alaşımlı gövdeli karbür parmak frezeler gibi hafif freze uçları titreşimi azaltmada diğerlerine göre daha avantajlıdır.

Dengesiz ince duvarlı iş parçaları için büyük giriş açısı = küçük eksenel kesme kuvveti, uzun takım kullanma mesafesi koşulları için küçük giriş açısı = yüksek eksenel kesme kuvveti kullanmak titreşimi azaltır.

Takım Tutucu

Modüler takım tutucular, gerekli uzunluktaki takımları monte ederken yüksek stabiliteyi ve minimum salgıyı korumak için tercih edilebilirler.

• Montaj aletini mümkün olduğu kadar yüksek ve mümkün olduğunca kısa tutun.
• Mümkün olan en büyük şaft çapını/boyutunu seçin.
• Büyük boyutlu frezeler için doğru tutucu tercihleri yapın.
• Küçük çaplı parmak frezelerin bağlantısı için mümkünse konik açılı adaptör tutucu kullanın.
• Son geçişin parçanın derin kısmında olduğu süreçte, uzatılmış takımı önceden belirlenmiş konumda kullanın. Her takım uzunluğuna göre kesme parametrelerini ayarlayın.
• Mil hızının 20.000 rpm’yi aştığı durumlarda; dinamik olarak dengelenen bir kesme takımı ve uygun takım tutucuya sahip büyük boy freze takımı kullanın. Ayrıca mümkün olan en kısa takım uzunluğunu seçtiğinizden ve uzunluğu kademeli olarak artırdığınızdan emin olun.

Sönümleyici karbür parmak freze

Takım kullanım mesafesi takım çapından 4 kat ve daha fazla oranda büyükse, freze işleminde titreşim daha belirgin hale gelebilir. Bu durumda sönümleyici freze takımları üretkenliği önemli ölçüde artırabilen bir çözümdür.

İş parçası ve fikstürü

İnce cidar ya da taban kalınlığına sahip parçaları frezede işlerken ve/veya fikstür sertliği zayıf ise şu noktalara dikkat etmeniz gerekir:

• Fikstür makine tablasına yakın konumlandırılmalıdır.
• Kararlı ve titreşimsiz kesme koşullarını sağlamak için takım yolunu ve besleme yönünü en yüksek kuvvete sahip olduğu konuma doğru yaklaştırın.
• İş parçasının işlem yönünde tam olarak desteklendiğinden emin olun.
• İş parçası ya da fikstürün belirli bir yöndeki sabitliği zayıf olduğunda, yukarı yönlü freze işlemi titreşimi azaltabilir.

Kesme parametreleri ve takım yolu programlama

• Kesici takımı, işlem yüzeyine göre merkezden uzak konumlandırması gerekir.
• KAPR 90° uzun kenar freze takımları veya parmak frezeler için, küçük dairesel kesme derinliği (maksimum ae = %25×DC) ve büyük eksenel kesme derinliği (maksimum ap = %100×De) kullanın.
• Yüzey işlemlerinde, küçük kesme derinliği (ap) – yüksek ilerleme (fz) ve yuvarlak uçlar veya küçük giriş açısına sahip yüksek ilerleme freze takımları kullanın.
• Geçişi geniş bir yay şeklinde programlayarak köşelerde titreşimi önleyin.
• Talaş kalınlığının çok ince olduğu durumlarda kesici kenar yüzeyi kesmek yerine çizebilir ve bu durum titreşime neden olur. Bu gibi bir durumla karşılaşıldığında diş başına ilerleme hızı artırılmalıdır.

Takım Tezgahları

Kullanılan takım tezgahının genel durumu, kesici takımların titreşim yaratma eğilimi üzerinde düşünüldüğünden daha büyük bir etkiye sahiptir. Mil yatağının veya besleme mekanizmasındaki aşınmalar düşük işleme performansına neden olur. Takım tezgahının performansını ve stabilitesini artırmak için işleme planını ve kesme kuvveti uygulanacak yönü dikkatli seçmenizde yarar vardır.

Her takım tezgahı milinde, titreşim üretebilecek dengesiz alanlar bulunur. Kararlılık grafiği ile tanımlanan kesme alanında stabilizasyon, hız ile doğru orantılı olarak artar. Örneğin; 50 rpm gibi düşük bir hız artışı dahi kararsız ve titreşim yaratan bir durumu kararlı bir duruma getirebilir.

Kesici Kenar

Kesme kuvvetini azaltmak için;

• Keskin kesici kenarlara sahip, ince kaplama malzemesi ile kaplanmış hafif yük Geometri-L’yi seçin.
• Kavis yarıçapı ve paralel kesici kenarı küçük bir kesici kullanın.

Bazen sisteme sönümlemeyi destekleyecek daha fazla ilave yapmak titreşim eğilimini azaltabilir. Seçtiğiniz takımlarda daha büyük negatif eğim açısına ve hafif aşınmış kesici kenara sahip bir kesme kenarı geometrisi kullanmayı düşünebilirsiniz.