Bu Yazıyı Dinleyebilirsiniz.

CNC ile gerçek kesintiler yapmadan önce yapılması gereken son bir adım vardır:

Programın provası. Provanın amacı, yazılan programın doğru olduğundan ve CNC makinesinin doğru kurulduğundan emin olmaktır. Böylece G-kodu ilk defa çalıştırıldığında herhangi bir sorunla karşılaşma olasılığını ortadan kaldırmış, takımın yüzeye uygun olmayan şekilde temas etmesi, takımın kırılması ya da kesmek istenmeyen bir yerin kesilmesi gibi kazalardan kaçınmak mümkün olur.
G-Kodu parça programlarının tümü prova edilmelidir. Yazılan parça programları makineye yüklenerek herhangi bir prova olmaksızın işleme başlanırsa, birçok talihsiz kaza ile karşılaşmak da oldukça kolaylaşacaktır. Prova işlemi tamamen bu gibi şeylerden kaçınmak için yapılır.

Prova esnasında karşılaşılan hataların kaynağı çok çeşitli olabilir. Örneğin, programlamada yapılan bir hata olabilir ya da CAM yazılımında oluşan bir hata, başka bir deyişle bir takım yolu hatasıyla yüzleşmek durumunda kalınabilir. Bunların zamanında tespit edilmesi mümkün olursa, kolaylıkla düzeltilmeleri mümkündür. Aksi halde aksaklıkları olan bir programın çalışmasına izin verilirse, en basit haliyle ortalığı kasıp kavurabilir ve ciddi zararlar verebilir.
Bu arada, geçmişte doğrulanmış bir programın tekrar kullanımında prova gerekmediği düşünülmemelidir. Program üzerinde yapılan her değişiklik sonrası prova yapılmalı ve bir süredir çalışmayan bir makine ilk defa çalıştırıldığında da programın yeniden prova edilmesi düşünülmelidir. Unutulmamalıdır ki prova süreci sadece g-kodunu değil, tüm makine kurulumunu kontrol etmek demektir.

Aslında, prova aynı zamanda belgelerin de test edilmesidir. Kurulum sayfası, kurulumun kolay ve provanın temiz sonuçlanması için yeterince doğru ve eksiksiz değilse, mutlaka buna göre güncellenmelidir.

Kurulum sürecinde harcanan çabayı mümkün olan en aza indirmenin bir yolu, önce programı simüle etmektir. Simülasyon tam potansiyeliyle yapıldığında, makinede prova ihtiyacını ortadan kaldırabilir ve bu durum önemli ölçüde zaman kazandırır. Ancak kapsamlı bir simülasyon yerine küçük bir temel simülasyon bile oldukça yardımcı olabilir.

Merak ediyor musunuz? >> Delta Kalıp Elemanları

Parça Sıfırı, Kesiciler Yalnızca Boşluğu Kesecek Şekilde Ayarlanmalıdır

Boşluğu Kesmek Ne Demek?
Parça sıfırı, kesiciler yalnızca boşluğu kesecek şekilde ayarlanmalıdır. Parça sıfırı, gerçek sıfıra ayarlanmak yerine Z ekseninde daha yüksek bir noktaya ayarlanmalıdır. Bu sayede en altta konumlanmış kesici uç, parçanın çok üzerinde bir noktada olacaktır. Sonuç olarak, programın çalıştırılması ile birlikte herhangi bir şeye çarpmadan çalışmasını izleyebilmek mümkün olacaktır.

Bu ayarlama en uzun takım uzunluğuna göre yapılabilir ya da simülasyon yazılımı kullanılan durumlarda, program istatistiklerinde genellikle en düşük Z’yi listeler. Program, parça sıfırı malzemenin üst kısmında olacak şekilde ayarlanırsa, en düşük Z değeri negatif bir sayı olacaktır. Parça sıfırında Z değerini, elde edilen negatif değer büyüklüğüne eşit bir pozitif değer olacak şekilde ayarlanmalıdır.

İlerleme Hızını Geçersiz Kılmayı Azaltarak Tepki Süresi Kazanmak
Çoğu CNC kontrolünde besleme hızını, ilerleme hızının belirli bir yüzdesine ayarlamaya izin veren “İlerleme Hızını Geçersiz Kılma” adında bir özellik yer alır. Bu değeri neredeyse sıfıra indirmek, programın çökme riski ortaya çıktığında tepki vermek için bolca süre kazanılmasına olanak tanır.

Çoğu kesim işlemi bir deseni takip eder:

• Güvenli bir yüksekliğe geri çek,
• Kesimin başladığı yerin üzerinde bir konuma yüksek hızda hareket et,
• Yüksekliği kesmek için aşağı bırak,
• Kesimi Yap,
• Durula ve bir sonraki kesim için tekrarla.

Bu tempoya alışmak gereklidir. Bir simülatörde, belirlenen kalıbın doğru takip edilip edilmediği anlaşılabilir. Boşluk kesilirken, kesici takım güvenli yüksekliğe ulaşana ve kesim modelini izlemeye başlayana kadar ilerleme hızı geçersiz kılma özelliği kapalı tutulur, ardından söz konusu kesim işlemi sonlanana kadar gerçi çevrilir ve bir sonraki konuma güvenli ve yavaş bir şekilde hareket ettiğinden emin olana kadar aşağı çevrilerek geri çekilir.

Bazı tezgahlar ayrı bir geçersiz kılma özelliğine de sahip olabilir. Doğrulama sırasında, programın tam hızlarda çalıştırılmadığından emin olunmalıdır.
Birçok makinenin deneme çalıştırma kilidi bulunur. Bu özellik, programı takım değişiklikleri ve diğer aktiviteler baz alınarak test etmeye olanak tanıyacak şekilde çalıştırır, ancak eksenler hareket etmez. Bu deneme çalıştırması, kontrolün sözdizimi hataları ve diğer hata ve alarmları kontrol etmesine olanak tanır. Ayrıca bu evrede operatör, g-kodu programında mevcut konuma göre doğru takımların indekslendiğinden emin olabilmek adına görsel takip gerçekleştirebilir.

E-Stop düğmesine basmaya hazır olun
Herhangi bir çalıştırma öncesi E-Stop düğmesinin konumu bilinmelidir. Bir sorun olduğunda düğmeye en hızlı nasıl ulaşılacağı prova edilmelidir. Operatör bir eliyle ilerleme hızı geçersiz kılma özelliğini kumanda ediyorsa, iki alan arasında hareketi prova etmelidir.

Bu söylediklerimiz kulağa çılgınca mı geliyor?
CNC işleme süreçleri yüksek maliyetli parçaların kolayca hurdaya ayrılabileceği ve ayrıca güvenlik sorunlarının basit dikkatsizliklerden kaynaklanarak ortaya çıkabileceği süreçlerdir. Bu nedenle operatörün kas hafızası oluşturarak, acil durumlarda düşünmek durumunda kalmadan ne yapacağını tam olarak bilmesi gerekir.

Deneyimli CNC operatörleri, doğrulama işleminde sorun yaşamamak adına G-Koduna genellikle bazı durdurmalar yerleştirir. Operatörün programın o aşamasında neler olduğunu kontrol edip programı yeniden başlatabilmesi için makineyi otomatik olarak durdururlar.

Program Boşluğu Keserken İzlenmelidir
Program çalıştırılmadan önce, beklenmedik hareketlerin anlaşılması ve beklenen program olup olmadığı, kontrol cihazının arka plan ekranı izlenerek kontrol edilebilir.

Her şeyin yolunda olduğu anlaşıldığında artık, boşluk kesme işlemi başlatılabilir ve bu işlemin herhangi bir noktasında operatör, ilerlemeyi durdurmak ya da bir şeyleri kontrol edebilmek için bekletme düğmesini kullanabilir. Örneğin, boşluk keserken herhangi bir takımın parçanın tam olarak 5cm üzerinde olduğu kesinse, her takım değişiminden sonra takım yüksekliğini kontrol etmek için Feed Hold ve 1-2-3 blokları kullanılabilir.

Program ve kurulumda gerektiği gibi değişiklik ve iyileştirmeler yapmak
Provada gözlemlenen durumlara bağlı olarak herhangi bir sorunun düzeltilmesi için G-Kodu programının ve diğer bileşenlerin güncellenmesi gerekir.
Provanın aynı zamanda belgelerin de test edildiği bir aşama olduğu unutulmamalıdır. Kurulum sayfası, kurulumun mümkün olduğu kadar kolay olmasını sağlayacak şekilde doğru ve eksiksiz hale getirilmelidir.

Programların daha hızlı prova edilmesi
Programları prova etmek yavaş ve pahalı bir süreç haline gelebilir. CNC makinesinin maliyeti ve o makineyi bekleyen iş hacmi ne kadar fazlaysa, sürecin maliyeti o kadar yükselir. Çok fazla parçanın üretileceği durumlarda, prova maliyetlerinin üretilecek tüm parçalar üzerinden amorti edilmesi mümkündür. Ancak, yalnızca bir parça üretilecekse prova, parçayı üretmek için makinenin kullanım süresini iki katından daha fazla artırabilmektedir.

Bu süreci nasıl daha iyi yönetebiliriz? Programları daha hızlı ve daha ucuza nasıl prova ederiz?
Manuel program provalarının alternatifini yukarıda da açıklamıştık. Programın CNC kontrolüne yüklenmesi ile birlikte provaya gerek duymadan çalıştırılabilmesini sağlayan bir sisteme sahip olmak, süreci oldukça hızlandıracaktır.

Çoğu CNC işleminde prova işlemi zorunluluktur. Bu zorunlu alanın dışında kalanlar ise kar oranlarını neredeyse iki katına çıkarabilmektedir. Prova sürecinden tasarruf etmek için ele alınması gereken başlıca alanlar:

• G Kodu programlarında hata olmadığından emin olunmalıdır. En iyi CAM yazılımı bile bazen hatalı g kodu üretebilir. Bu, son işlemci ile ilgili sorunlar da dahil olmak üzere çeşitli nedenlerle olabilir. Ancak, bu hatalar genellikle bir simülatörde açıkça tespit edilebilmektedir.
• Doğru takımların yüklendiğinden ve takımları çalıştırmak için doğru takım yolu verilerinin orada olduğundan emin olunmalıdır. Bu aynı zamanda, prova ihtiyacından kaçınmak için dokunmatik takım ayarlayıcı aracılığıyla dikkatlice kontrol edilebilecek ve hatta otomatikleştirilebilecek bir şeydir.
• Bağlantıların düzgün yapıldığından, iş parçalarının bağlantı elemanları üzerinde düzgün olduğundan ve doğru parça sıfırı veya iş ofsetlerinin kurulduğundan emin olunmalıdır. Bu, CNC operatörü tarafından dikkatlice kontrol edilebilir veya örneğin işlem içi problar aracılığı ile bir dereceye kadar otomatikleştirilebilir.