Bu Yazıyı Dinleyebilirsiniz.

CNC makinelerini bu kadar hassas ve çok yönlü yapan etkenleri hiç düşündünüz mü?

Parça imalatında CNC makinelerini kullanan hemen herkesin aklına bu soru gelmiştir. Şüphesiz, CNC makinelerindeki bilgisayar faktörü, makinenin doğruluğu üzerinde önemli bir paya sahiptir. Ancak CNC makinelerini gerçekten çok yönlü yapan, kesici takım tercihlerinde sahip olduğumuz neredeyse sonsuz seçenektir.

Bu makalede, CNC makinelerinde kullanılan dokuz farklı takım türü ve işlevleri hakkında bilgi vermeye çalışacağız. Bu takımların üstlendiği işlevleri anlamak, bir CNC atölyesinde işlemeye başlamadan önce atılması gereken en önemli adımdır.

CNC Kesici Takım Çeşitleri

#1 Matkap Uçları
Matkap uçları, konik bir kesme noktası ve bir ya da daha fazla kenara (aletin dış yüzeyinden aşağı doğru uzanan sarmal oluklar) sahip bir şafta sahiptir.

CNC işlemede kullanılan matkap uçları, genellikle punta, spiral ve itici matkaplar olmak üzere üç farklı türde üretilir.
Parça üzerinde hassas bir şekilde küçük noktalar oluşturmak için punta matkabı kullanıldıktan sonra bir spiral matkap kullanılarak düzgün bir şekilde delinebilir. Derin deliklerin delinmesi için itici matkaplar kullanılır.

#2 Freze
Parmak frezeler her ne kadar matkap uçları ile yapısal benzerlikler taşısalar da kullanım alanları olarak çok yönlüdür. Genellikle uç ya da yanlarında bulunan sekiz adede kadar keskin oluk, kısa sürede büyük miktarda malzeme kaldırmalarına olanak tanır. Önceden delinmiş bir delik ya da noktaya ihtiyaç duyulmadan bir malzemenin düz bir şekilde kesilmesi için en önemli takım bir parmak frezedir.

Parmak frezeler, başta kaba işleme parmak freze tipi olmak üzere birçok çeşitte üretilirler. Kaba parmak frezelerin gövdesinde, standart parmak frezeler gibi sekiz adede kadar oluk bulunur. Ayrıca bu oluklar tırtıklıdır. Bu da normal parmak frezelere oranla çok daha fazla miktarda malzeme kaldırmasına olanak tanır.

#3 Yüzey Frezesi
Çoğu zaman, CNC freze makinelerinde bir parçanın detaylı işlenmesi gerçekleştirilmeden önce bir tür hazırlık işlemi gerçekleştirilir.
Detaylı kesme işlemleri gerçekleştirilmeden önce, parçanın düz kısımlarını oluşturmaya yarayan özel kesme takımlarına yüzey frezesi denir. Bu takım, sağlam bir gövde üzerinde gerektiğinde değiştirilebilen birden fazla kesici uca sahiptir.
Daha zorlu ve karmaşık işler için genellikle diskli kesici kullanılır. Örneğin, diskli kesiciler ile bir parçanın yan duvarlarını keserken aynı zamanda bir oluk ya da yuva kesmenize de olanak tanırlar.

#4 Raybalar
Sektörde delik işleme konusunda genel bir yanlış kanı vardır. Örneğin, 12mm bir delik açmak için 12mm bir matkap ucu kullanımının doğru olacağı düşünülür ama bu düşünce tamamıyla yanlıştır. Bu şekilde bir kullanım delme işlemi sonunda büyük boyutlu bir delik elde edilmesine neden olur.
Bir delik açmanın en doğru yolu, bir rayba aracılığı ile deliği son ölçüsüne kadar genişletmeden önce daha küçük bir matkap ucuyla başlamaktır. Raybalar, mevcut delik boyutunu genişletirken boyutsal doğruluk ve sıkı tolerans elde edilmesini sağlar.

Silindirik Saplı El Raybası

#5 Dişli Kesiciler
Adından da anlaşılacağı gibi dişli kesiciler, imalat endüstrilerinde yaygın olarak dişli yapmak için kullanılan kesicilerdir. Düz, konik, sonsuz, vida ve helisel dişliler de dahil olmak üzere çok çeşitli dişli imalatında kullanılabilirler.

#6 İçi Boş Freze
İçi boş frezeler, silindirik bir parçayı çevreleyerek etrafında dönen üç ya da daha fazla kesme kenarı olan botu şeklindeki kesici takımlardır. Bu takım, hızlı ve verimli bir şekilde tutarlı bir ön diş çapı oluşturulmasına olanak tanır. Ayrıca belirli bir konumda olması gereken çıkıntıların bitirilmesinde pres tipi bir matkap ile de kullanılabilirler.

#7 Diş Frezesi
Adından da anlayabileceğiniz gibi diş frezeleri, CNC ile diş kesmek için kullanılan bir takımdır. Hizmet amaçları bakımından kılavuzla benzerlik taşırlar. Ancak, yalnızca iç dişlerin kesiminde kullanılan kılavuzlardan farklı olarak diş frezeleri ile donatılmış bir CNC makinesi ile hem iç hem de dış dişler kesilebilir.
Sert metallerin veya asimetrik parçaların işlenmesinde de diş frezesi tercih edilebilir.

Diş Çekme Frezesi

#8 Levha Frezesi
Düz freze olarak da bilinen levha frezesi, düz yüzeyleri kesmek için kullanılır. Bu takımlar tipik olarak çevrelerindeki dişlerle hızlı bir şekilde dar ve geniş kesimler oluşturabilirler.

Makalemize göz atın >>Kesme Hızı, Besleme Hızı, Kesme Genişliği ve Kesme Derinliği Nedir?

CNC Makinelerinde Kullanılan Kesici Takımların Üretiminde Kullanılan Bazı Malzemeler

Karbon çelik
Karbon çeliği, ağırlığının %1’i kadar karbon ve %1.6 kadar manganez içeren bir çelik alaşımıdır. Oldukça ekonomik kesici takımlar üretilmesine olanak tanıyan karbon çeliği ayrıca yüksek işlenebilirlik de sunar. Alüminyum, pirinç ve magnezyum gibi yumuşak metallerin düşük hızda işlenmesi için ideal bir tercihtir.

Yüksek Hızlı Çelik
Yüksek hız çeliği, molibden, tungsten, krom, kobalt ve vanadyum gibi malzemelerle alaşımlanmış karbon çeliğidir. Bu alaşım elementleri, yüksek hız çeliğinin yüksek sıcaklık direnci, aşınma direnci ve dayanıklılık kazanmasını sağlar.
Yüksek hız çeliğinden üretilen kesici takımlar, sürekli yüksek hızlı kesim uygulamaları için idealdir ve hem demirli hem de demirsiz metallerde kullanılabilirler.

Karbür
Karbon ve tungsten kombinasyonu olan karbürden üretilen kesici takımlar, ısı, paslanma ve çizilmelere karşı dayanıklıdır. Aslında, aşırı koşullar altında diğer çelik kesme aletlerine göre çok daha uzun süre dayanabilirler.

Seramik
Isı ve korozyon direncine ihtiyaç duyulduğunda akla gelen malzemelerden biri seramiktir. Seramik, işlenebilecek metal türlerinin çoğu ile reaksiyona girmez ve kimyasal kararlılık en belirgin özelliğidir.

Seramikten üretilen kesme takımları, yüksek kesme verimliliği ile sert çeliklerin, dökme demirlerin ve süper alaşımların yüksek hızlı yarı ve nihai finisajında kullanıma uygundur.

Ne Tür CNC Kesici Takımların Kullanılacağına Karar Vermek

Bu makalede, CNC makinelerinde kullanılan farklı takım türleri hakkında değerli bilgiler aktarmaya çalıştık. Uygulama özelinde doğru takım tercihinden önce göz önünde bulundurmanız gereken faktörler bulunduğu bir gerçektir.

Müşteri ve okuyucularımıza her zaman söylediğimiz gibi, doğru kesici takım tercihi sabit faktörlerin yanı sıra parça geometrisinin karmaşıklığına, malzeme tercihlerine, yüzey kalitesi ve kabul edilebilir toleranslara bağlıdır. Bazı durumlarda tek biri kesici takım yeterli olabilirken, bazen de parçaların işlenebilmesi için iki ya da daha fazla kesici takımın kullanılması gerekebilir.