Bu Yazıyı Dinleyebilirsiniz.

Bilgisayarlı sayısal kontrollü (CNC) işlemede parmak freze seçimi yapılırken yüksek hız çeliği ile karbür parmak frezelerin karşılaştırılması sıklıkla karşılaşılan bir durumdur.

Karbür parmak frezeler son dönemde CNC işlemede yüksek hız çeliğine göre daha popüler olsa da, HSS parmak frezeler kendilerine pek çok kullanım alanı bulmaya devam ediyor.

HSS frezelerin kullanım alanları daha çok yumuşak malzemelerin işlenmesinde ve özel uygulamaları kapsamaktadır. Her iki malzemenin fayda ve kullanımlarına değinmeden önce, HSS ve karbür parmak frezenin geçmişine kısaca göz atalım.

Yüksek Hızlı Çelik ve Karbür Parmak Frezelerin Tarihçesi

Yüksek hız çeliği, geçtiğimiz yüzyılın başlarında Frederick Winslow Taylor ve Maunsel White’ın Methlehem Steel Company’de yaptıkları deneylere kadar uzanan bir geçmişe sahiptir.

Resmi olarak bu isimle sınıflandırılan ama aslında tungstenden oluşan ilk alaşım 1910’da ortaya çıktı.

Büyük Buhranın etkilerini artırdığı 1930’da malzeme kıtlığı ve II. Dünya savaşı nedeniyle artan maliyetler nedeniyle molibden bakımından zengin yüksek hız çelikleri kullanılmaya başlandı. Bu gelişmeden itibaren halen ek ısı direnci ve sertlik için molibden yüksek hız çeliklerine kobalt eklenmektedir.

HSS alaşımlarında tungstenin yerine molibden kullanılmaya başlandığında, Alman Friedlich Krupp şirketi tarafından semente karbür ürünler piyasaya sürüldü. Bu gelişmeyi ABD’deki GE ve çeşitli Japon şirketleri de takip ederek, ürün gelişimine hız kazandırdı.

Son yıllarda karbür kalitesinin artması, CNC sektöründe daha fazla kabul görmesine neden oldu. Bugün kesme uygulamalarının büyük çoğunluğunda, bazı istisna durumlar haricinde HSS yerine karbür tercih edilmektedir.

Kullanımlar ve Faydalar – Yüksek Hız Çeliği ve Karbür

Bu başlıkta HSS ve karbürün sağladığı faydaları ve her birinin metal işleme endüstrisinde en yaygın kullanım uygulamalarını birlikte inceleyelim.

Yüksek Hız Çeliği

Yüksek hız çeliğinin en belirgin özelliği yüksek sıcaklıklara karşı dayanma kabiliyeti ve sertliğini korumasıdır. Karbüre oranla çok daha yavaş kesme hızlarına sahip olsa da kırılmalara karşı daha az eğilimlidir ve önemli bir süre boyunca performansını koruyabilir.

Çok dişli kesicilerde yüksek hız çeliğinin daha etkin bir performansa sahip olduğu kanıtlanmıştır. Ayrıca uzun bir kullanım süresinin sonunda bilenerek yeniden kullanımı sağlanabilir.

HSS parmak frezeler, kesme hızında doğal sınırlamalara sahiptir. Buna rağmen kesme kuvvetine dayanma gücü nedeniyle küçük çap ve büyük derinliklerin delinmesinde düzenli olarak kullanılmaya devam eder. Ayrıca, yüksek sertliği nedeniyle düşük hızlı uygulamalarda kullanılan freze, takım uçları, testereler ve diğer kesici takımlarda da kullanılabilir.

Karbür

Karbür freze işleme sürecinde yüksek verimlilik sağlar ve kesici kenarları yüksek sıcaklıklara karşı dayanıklıdır. HSS ile karşılaştırıldığında, daha yüksek kesme hızı ve iyileştirilmiş rijitliğe sahiptir. Ayrıca olağanüstü yüzey kalitesi elde etmede de başarılıdırlar.

Tüm bu özellikleri nedeniyle karbür, delik işlemeden yüzey frezesine ve çok daha fazla uygulamada kendine kullanım alanı bulur. Genellikle dökme demir, plastik ve diğer demir dışı malzemelerin işlenmesinde yaygın olarak kullanılır.

Özet

Özetle, karbür parmak frezeler pazarın çok geniş bir alanına hâkim olsalar da, HSS pazarın daha küçük ama hayati bir bölümünde yer edinmiştir. Eğer kesme hızına önem veriyorsanız; HSS karbüre rakip dahi olamaz.

Öte yandan yüksek basınçlı işlemler veya düşük güçlü makinelerde yeterli dayanıklılık ve güç arıyorsanız, tercihinizi HSS’den yana kullanabilirsiniz.

Bu tip uygulamalarda karbür kullanımı, takım maliyetlerini artırırken üretim yavaşlamalarına neden olabilir ve bu nedenle HSS, karbüre göre daha ekonomik bir çözüm haline gelir.