Çapak Alma İşlemi Nedir?
Genelde daha yüksek kalitede bir ürün istiyorsanız normal olarak daha fazla ödeme yapmanız gerekmektedir. Metal parçalar üretildiğinde, bu daha yüksek becerilere sahip işçi kullanmayı, daha fazla zaman harcamayı, daha kaliteli takımlar ve malzemeler kullanmayı veya daha gelişmiş bir işlem kullanmayı gerektirmektedir. Ancak, kaliteyi iyileştirmek için kullanılacak ek maliyetlerin, getirilerinizi düşüreceği aşikardır. Bu işin püf noktası, uygulamanız için kabul edilebilir bir kalite eşiğini sürekli olarak karşılamaktır.
Parça kalitesini büyük ölçüde etkileyebilen, kolayca gözden kaçabilen bu adım çapak alma işlemi olarak adlandırılmaktadır. Bu işlem parçaların nasıl kullanılacağına bağlı olarak yan bir uygulama olma önemine sahiptir. Bu makalede, çapağın ne olduğu, onları çıkarmanın önemi ve bazı yaygın çapak alma işlemleri açıklanmaktadır.
Çapak Nedir?
Çapak, özellikle metaller üzerinde birçok işlemin sonucunda oluşan küçük, düzensiz çıkıntılardır. Keskin kenarlar, tam olarak ayrılmamış malzeme parçaları veya termal kesim kenarında yeniden katılaşmış erimiş malzeme damlacıkları şeklinde olabilirler.
Frezeleme, tornalama, delme vb. işlemler ve birçok farklı türde işleme ekipmanı, talaşların oluşmasını arttırır. Talaşların şekli ve oluşma sıklığı, kullanılan malzeme, kesme ekipmanının durumu ve kesme hızı, kesim derinliği, ısı girişi gibi işletme parametreleri gibi faktörlere bağlı olarak da değişiklik gösterir.
Usta bir işçi yeterli zaman ve hassas ekipman ile çapakların şiddetini en aza indirmektedir . Ayrıca çapaklar bir makine atölyesinde işlemenin yan etkisi olarak görülmekte ve kaçınılmazdır.
Çapak Almanın Önemi
Çapak almak, bazen gereksiz bir ek adım olarak görülmektedir. Kalitede “marjinal” bir iyileştirme için zaman veya çaba değmez. Ancak, parçalarınızın çapaklarını almak için zaman ayırmanızın bazı önemli gerekçeleri bulunmaktadır.
Güvenlik
Malzemeleri taşıyanlar, sevkiyatçılar, kurulumcular ve son kullanıcılar gibi herhangi biri, keskin kenarlardan zarar görebilir.
Hizalama ve Düzensiz Gerilim Dağılımı
Eğer parça bir montaj veya altyapı projesine aitse, çapaklar ileride birleşen parçaların kolay hizalanmasını engellemektedir. Ayrıca, çapağın etrafındaki yüzey alanına dış kuvvetler uygulanacaksa, çapaklar gerilmeleri lokal bir alana yoğunlaştırarak ekipmanın erken arıza riskini arttırmaktadır.
Performans
Hidrolik gibi basınçlı bileşenlerde, çapaklar uygun bir contayı engelleyerek birleşmenin basıncı tutmasını engellemektedir.
Ürünlerinizin çapaklarını almak için daha da fazla özel neden bulabilirsiniz. Örneğin, hızlanmış parça aşınmasını ve yüksek korozyon riskini önlemek gibi. Dolayısıyla, bu işlem şüphesiz önemlidir. Ancak “yap ya da atla” tarzında bir işlem değildir. Daha fazla zaman harcamak, büyük çapakları çıkarmaktan mikroskobik düzeyde olanlara kadar çok farklı sonuçlar yaratmaktadır.
Çapak Alma İşlemi Nasıl Yapılmaktadır?
Parçaların çapaklarını almak için çok farklı özgün işlemler bulunmaktadır. Ayrıca her birinin kendine özgü avantajları ve dezavantajları bulunmaktadır. Bununla birlikte, çoğunlukla, belirli bir makine atölyesi zaten işlerine uygun birkaç çapak alma işlemi kullanır. Dolayısıyla, her bir işleme derinlemesine girmek yerine, bu bölümde popüler yöntemlerin çeşitli bir özetine yer verilecektir.
Manuel Çapak Alma
Çapak alma işleminin en eski ve en basit yöntemi, el ile eğe, zımpara veya bazı durumlarda deri bir şerit kullanılarak yapılmaktadır. Temel avantajı, parçaya ve hatta fiziksel konumunuza, örneğin bir atölye ile bir inşaat alanı arasında adapte edilebilmesidir. Manuel olarak bu işlemi yaparak ince, yüksek kaliteli bir yüzey elde edebilirsiniz, ancak bu parçaya bağlı olmakla beraber çok ama çok zaman alıcıdır.
Makine ve Taşlama Tezgahlarıyla Çapak Alma
Mekanik çapak almak, taşlama, rulo vb. çeşitli işlemleri içeren bir dizi işleme yöntemini ifade eder. Temel olarak, hızlı hareket eden aşındırıcı tekerlek, zımpara bandı veya kesici takımın çapakları kaldırdığı ve kenarları düzleştirdiği herhangi bir işlemi kapsar.
Bu makinelerin daha yüksek maliyetli olması genellikle verimlilik konusunda önemli bir artışla telafi edilmektedir. Uygulamanıza ölçeklendirilebilirler, bir aşındırıcı tekerlekli tezgah taşlama makinesinden yüksek hacimli otomatik rulo sistemine kadar değişebilirler. Ancak, her bir özel araç genellikle sınırlı bir uygulama yelpazesine uygun olacaktır.
Elektrokimyasal Yöntemler
Parçanın malzemesine bağlı olarak, bir elektrokimyasal işlem kullanarak çapakları parçalardan çıkarmak mümkündür. Elektrokimyasal çapak alma işlemlerinde, çapakların bulunduğu alan bir akışkan elektrolit içine batırılır veya yıkanmaktadır. Ardından, bir katot ile elektriksel olarak bağlantı sağlanmaktadır. İşletme voltajları ve akımlarının dikkatli kontrolü ile talaşların “tepe” noktaları yavaşça çözünerek çevreleyen malzemeyle aynı yüksekliğe gelene kadar erir. Bunu, elektro kaplama işleminin tam tersi olarak düşünebilirsiniz.
Termal Çapak Alma
Termal çapak alma, oldukça özgün bir işlemdir. en önemli avantajı, delikler ve cepler gibi ulaşılması zor bölgelerden çapakları çıkarabilmesidir. Yakıt gazının girebileceği her yerde, çapakları, ısıyı parçanın gövdesine iletebilecekleri noktaya ulaşmadan önce özünde onları buharlaştırarak parçadan çıkarır. Ateşleme odası boyutlarına bağlı olarak parça boyutunda kısıtlamalar ile karşılaşır. Ayrıca termal çapak alma işlemi, parçalarda sonradan temizlenmesi gereken bir tortu bırakmaktadır.