CNC işleme, malzeme çıkarma işleminde bilgisayarlı sayısal kontrol kullanılan bir süreçtir. Esas olarak iş parçası yüzeyinden malzeme çıkararak gerekli parametreleri elde etmek için kullanılır. Bu makalede CNC frezeleme ve CNC delme işlemleri arasındaki farkları tartışırken, uygulamalar, takım seçimleri, avantajları ve dezavantajları konularına da değinmeye çalışacağız.

CNC Frezeleme İşlemi Nedir?

CNC Freze İşlemi ve CNC Delme İşlemi

Metal işleme endüstrisinde herhangi bir atölyede en sık gerçekleştirilen işleme süreçlerinden ikisi CNC frezeleme ve CNC delme işlemleridir. Her iki işlem de iş parçası yüzeyinden malzeme çıkarma mantığına dayansa da uygulama ve çalışma prensipleri incelendiğinde belirgin farklılıklar vardır. İmalat endüstrisinde çalışan biri için bu iki işleme süreci arasındaki farkları iyice anlamak oldukça önemlidir.

CNC Frezelemenin Faydaları ve Özellikleri

Genellikle düz yüzeyler, yuvalar, oluklar, raflar ve diğer özel şekillerin üretiminde CNC frezeleme yaygın olarak kullanılır. Ayrıca optimum imalat süresinde yüksek kaliteye sahip, ekonomik ve sürdürülebilir parçalar üretilmesine de olanak tanır. Aşağıda CNC frezelemenin sunduğu bazı faydaları ve özellikleri sizin için listeledik.

• Hızlı prototipleme ve seri üretim için en uygun imalat yöntemidir.
• Teslim süresi geleneksel yöntemlere göre daha kısadır ve kısa sürede binlerce parça üretilmesine olanak tanır.
• Üretilen parçalar aşırı hassasiyet ve doğrulukla üretilir.
• Sürece otomasyonun dâhil olması sayesinde işçilik ve imalat maliyetlerinden tasarruf sağlar.
• Çok eksenli işlemler yapabilmesi sayesinde karmaşık geometrili parçaların üretilmesine yardımcı olur.
• Sunduğu yüksek operasyonel güvenilirlik, iyi uyarlanabilirlik ve esneklik özellikleri bulunur.

CNC Delmenin Faydaları ve Özellikleri

CNC delme, parça yüzeyinde çeşitli delme işlemlerinin gerçekleştirilmesi için kullanılır. Açılı, yuvarlak uçlu, kör, eşmerkezli, iç içe, düz dipli derin deliklerin oluşturulmasını sağlar. Ayrıca küçük deliklerin delinmesi için de idealdir. CNC delme işleminin sunduğu fayda ve özelliklerin bir listesini sizler için aşağıya bıraktık.

• Yüksek kaliteli kalıpların üretiminde sıklıkla CNC delme işlemleri kullanılmaktadır.
• 2600 mm derinlik ve 3-32 mm çapa sahip delikler kolaylıkla delinebilir.
• Karmaşık makine parçaları üzerinde ihtiyaç halinde delik delebilir.
• Geleneksel delme işlemleri ile karşılaştırıldığında daha kısa zamanda işlemi gerçekleştirmeye olanak tanır.
• Bilgisayarlı sayısal kontrol kullanan bir makinedir. Son derece hassas ve birinci sınıf parçalar üretme yeteneğine sahiptir.

CNC Frezeleme ve CNC Delme İşlemi

CNC Frezeleme ve CNC Delme arasındaki farklar nelerdir?

Her iki işleme süreci de, makine atölyelerinde çıkarmalı imalat yoluyla özel parçalar üretilmesi için kullanılır. Her iki süreç arasında bazı temel farklar bulunur ve bu farkları aşağıda başlıklar halinde bulabilirsiniz.

Kesme İşleminin Hareket Yolu

İki işleme sürecini birbirinden ayıran en temel farklardan biri kesme işleminin hareket yoludur. Delme işlemi gerçekleştirilirken, kesici takım dikey eksende hareket eder ve delikler açar ya da parça yüzeyinden malzeme çıkarır. Frezeleme işleminde ise belirli şekillerin kesilmesi, delik işleme ve yüzey finisajı için hem dikey hem de yatay yönlerde işlem yapılabilir.

İş parçasının konumu

Parça ile kesici takımın birbirine olan konumu, CNC freze ve CNC delme arasındaki en önemli farklardan bir diğeridir. Delme işleminde parça sabit kalırken, kesici takım işlemi gerçekleştirmek için hareketlidir. Freze işleminde ise iş parçası, üzerinde istenen şekli oluşturmak için kesici takıma doğru serbestçe hareket eder.

Makineler

Delme işlemini hassasiyetle ve kolayca gerçekleştirmek için manuel bir delme makinesi de yeterlidir. Frezeleme işlemini ise manuel olarak gerçekleştirmek zordur. Ürün kalitesinin korunması için hemen her freze işlemi CNC makinelerinde gerçekleştirilir. Makine parametreleri doğru şekilde ayarlanarak her iki işlem de tek bir CNC makinesinde gerçekleştirilebilir. CNC frezeleme işlemi, yüksek hassasiyet ve doğrulukla karmaşık parçaların üretimi için 3, 4 ve 5 eksenli CNC freze makinelerinde gerçekleştirilebilir. X,Y ve Z eksenleri karmaşık parçalar üzerinde frezeleme işlemi için kullanılabilir.

Esneklik

Herhangi bir ekipmanın satın alınması ya da uygulamaya uygun işleme sürecinin seçimi, gereksinimleri karşılayacak şekilde yapılmalıdır. İş parçasında delik delmek dışında daha karmaşık bir işleme sürecine gereksinim duyulduğunda, önerilen şey bir freze makinesinin kullanılmasıdır. Bir freze makinesi aşağıdaki görevlerin gerçekleştirilmesine olanak tanır:

• Düz yüzeylerin üretilmesi
• Karmaşık parçaların işlenmesi
• Yüzey bitirme işlemleri
• Düzensiz şekillerin kesilmesi
• İş parçasında yuvaların kesilmesi
• Dişli dişlerinin işlenmesi.

Talaş Kaldırma

Dar bir delik delme işleminde oluşan talaşlar matkap ucunun olukları aracılığı ile tahliye edilir. Delme işleminde sıklıkla karşılaşılan talaş oluşumları, boru şekilli, spiral ve pul tipi talaşlardır. Frezeleme işlemi sırasında sürekli talaşlar oluşur. Talaş kaldırma, ürünün yüksek standartlarının korunmasına yardımcı olmanın yanı sıra kullanılan takımın daha uzun ömürlü olmasını da sağlar.

Frezeleme ve Delme İşlemi İçin Takım Seçimi

CNC Frezeleme ve CNC Delme için Takım Seçimi

Hem frezeleme hem de delme işlemlerinde kullanılabilen birçok kesici takım bulunmaktadır. Bu takımlar arasında iki ana takım türü ise şunlardır:

1. Çift Noktalı Kesici Takım: Sahip olduğu iki kesme kenarı ile genellikle delme işlemini gerçekleştirmek için kullanılır. Kesme işlemi sırasında malzemeyi iş parçasından çıkarmak için iki kesici kenar da sürece dâhil olur. Delme işlemlerinde ikiden fazla kenara sahip takımlar da tercih edilebilir.
2. Çok Noktalı Kesici Takım: Bu kesici takım kategorisindeki takımlar, malzemeyi iş parçasından çıkarmak için sürece dâhil olan ikiden fazla kesme kenarına sahiptir. Frezeleme işleminde kullanılan takımların büyük çoğunluğu, parmak frezeler ve frezeleme takımlarına benzer şekilde çok noktalı kesici takımlarıdır.

CNC Freze ve CNC Delme uygulamaları nelerdir?

CNC Frezeleme

Bir atölyede en sık uygulanan işlemlerin başında CNC frezeleme gelir. Bu uygulamaların en yaygın olanları şunlardır:

• Düz parçaların işlenmesinde sıklıkla kullanılır. İşlenmesi kolay olan düz parçaların üretiminde 3 eksenli bir CNC freze tezgâhı kullanılabilir.
• İşlenecek parçalar değişken açılı ya da karmaşık geometrilere sahipse kavislere sahipse, 4 eksenli bir CNC freze makinesi ile işlenebilirler.
• Yapay kemikler, otomobil ve havacılık sektöründe kullanılan karmaşık parçaların üretiminde kullanılabilirler.

CNC Delme İşlemi Nedir?

CNC Delme

Malzeme yüzeyinde delikler, oluklar ve yuvalar açmak hemen her imalat sektöründe yapılan sıradan işlerdir. CNC delme uygulamalarından bazıları ise şunlardır:

• İş parçasında derin ya da küçük bir delik delmek için kullanılır.
• Bağlantı elemanlarına ve saplamalara kılavuz çekmek için de kullanılabilirler.
• Havacılık, otomotiv, kimya, elektronik, gıda, tekstil ve benzer imalat endüstrilerinde sıklıkla kullanılır.

CNC Frezeleme ve Delme İşlemlerinin Artıları ve Eksileri

Her iki işlemin de kendi içerisinde artıları ve eksileri bulunmaktadır. Bu veriler ise şu şekildedir:

CNC Freze

Artıları:

• Karmaşık şekillerin işlenmesinde esneklik ve kolaylık sağlar.
• Özdeş parçaların tek bir tasarımdan üretilmesini sağlayarak mükemmel tekrarlanabilirlik elde edilmesine olanak tanır.
• Bilgisayarlı sayısal kontrol kullandığı için süreç içerisinde işçilik maliyetlerini minimize eder ve verimliliği artırır.

Eksileri:

• CNC freze makineleri pahalıdır ve ağır bir tasarıma sahiptir.
• CNC makineleri yalnızca bu konuda iyi eğitim almış bir personel tarafından kullanılmalıdır.
• Arıza hallerinde tamir masrafları yüksektir ve zaman kaybına neden olabilir.

CNC Delme

Artıları:

• İmalatta yüksek doğruluk ve mükemmel tekrarlanabilirlik sunar.
• Karmaşık yapılı parçalarda yüksek hız ve aşırı hassasiyetle delik açabilme yeteneği sayesinde üretkenliği artırır.
• Sahip olduğu hafif tasarım sayesinde düşük hacimli üretimlerde sıklıkla tercih edilir.

Eksileri:

• Tamir ve bakım süreçleri karmaşık ve maliyetlidir.
• Sınırlı bir kesme hareketine sahiptir.

SONUÇ

Hem CNC frezeleme hem de CNC delme işlemlerine derinlemesine bir bakış attıktan sonra, umuyoruz ki ihtiyacınızı hangisinin karşılayacağından emin olabilmişsinizdir. CNC frezelemenin daha karmaşık ve tek makinede birçok işlemin yapılabilmesine olanak tanıdığına makalemizde yer vermiştik. Öte yandan CNC delme, yalnızca delme işlemleri ile sınırlıdır. Her iki süreç de gereksinimleri karşılayan yüksek parçalar üretilmesinde kullanılır.