CNC işleme, bilgisayar kontrollü takım tezgahları kullanılarak parça üretme yöntemidir. Bilgisayarlı Sayısal Kontrol makineleri (CNC makineleri), endüstriyel üretim süreçlerini otomatikleştirir. Bu makineler, malzemeleri şekillendirme ve işleme gibi geleneksel olarak elle yapılan birçok işi üstlenir.

CNC işleme sürecinde, takım tezgahlarına nereye hareket edeceklerini ve diğer ikincil işlemlerin nasıl kontrol edileceğini belirlemek üzere bir algoritma kullanılır. Bu süreç son derece ölçeklenebilirdir; küçük elektronik bileşenlerden büyük ölçekli uçak ve havacılık parçalarına kadar geniş bir üretim yelpazesine sahiptir.

CNC İşleme Nedir?

CNC Makinelerinin Farklı Türleri Nelerdir?

Bir CNC makinesini sınıflandırmanın birden fazla yöntemi vardır. En yaygın sınıflandırma, makinenin tasarımına ve işlevine göre yapılır. Bu doğrultuda CNC işleme şu ana türlere ayrılır:

CNC Freze Makinesi

İş parçasından malzemeyi çıkararak onu istenilen forma sokmak için döner kesici aletler kullanılır. Dikey ve yatay versiyonları bulunur ve çok çeşitli kesme aletleriyle çalışabilir. Bunlar; parmak frezeler, raybalar, yüzey frezeleri, kılavuzlar ve matkaplardır.

CNC Router Makineleri

Düz yüzeylerde çeşitli şekiller ve desenler oluşturmak için kullanılır. Ahşap ve metal işleme atölyelerinde geleneksel manuel aletlerin yerini alır.

CNC Plazma Kesiciler

İyonize hava ve elektrik arkı kullanarak yalnızca elektriksel olarak iletken malzemeleri keser. Yüksek hassasiyetli kesimler sağlar.

CNC Torna ve Torna Tezgahları

İş parçasını merkezi eksen etrafında döndürerek kesici takımlarla istenilen forma getirir. Hız ve hassasiyet açısından manuel torna tezgahlarına göre çok daha üstündür.

CNC Lazer Kesim Makinesi

Malzeme kesimini odaklanmış bir lazer ışını ile gerçekleştirir. Plazmaya göre daha hassas sonuç verir ve iletken olmayan malzemelerle de çalışabilir.

CNC Taşlama Tezgahları

Yüzey taşlama makineleri, döner taşlama taşları kullanarak malzeme yüzeyini düzleştirir, parlatır ve son rötuşları yapar. Elmas taşlama taşlarıyla çok hassas işlemler yapılabilir.

CNC Makinesinde Eksen Farklılığı

Eksen Sayısına Göre CNC Makine Çeşitleri (Çok Eksenli İşleme)

CNC makineleri, sahip oldukları eksen sayısına göre de sınıflandırılır. Eksen sayısı arttıkça, makinelerin hareket kabiliyeti ve işleyebilecekleri parça geometrisi de artar. Böylelikle kullanım alanları ve tercih edilme sebepleri de değişkenlik gösterir.

• 2 Eksenli CNC Makinesi: X ve Y eksenlerinde hareket eder. Basit kesimler ve delme işlemleri için uygundur.
• 3 Eksenli CNC Makinesi: X, Y ve Z ekseniyle üç boyutlu parçalar işler. En yaygın CNC makinesi türüdür.
• 4 Eksenli CNC Makinesi: 3 eksene ek olarak X ekseni etrafında döner hareket (A ekseni) içerir.
• 5 Eksenli CNC Makinesi: İş parçasının beş yüzeyine tek seferde erişebilir. Yüksek doğruluk gerektiren parçalar için idealdir.
• 6 Eksenli CNC Makinesi: B ekseni ile üçüncü bir döner yön eklenmiştir. Tıp, havacılık ve savunma sanayisinde kullanılır.
• 7 Eksenli CNC Makinesi: 3 lineer, 3 döner ve E ekseni olmak üzere toplam 7 eksende çalışır. Çok karmaşık parçaları işler.
• 9 Eksenli CNC Makinesi: 5 eksenli freze ve 4 eksenli torna özelliklerini birleştirir. Hem iç hem dış yüzey işleme yapılabilir.
• 12 Eksenli CNC Makinesi: İki kesici kafaya sahip, 6 eksende hareket eden makinelerin birleşimidir. En gelişmiş CNC makine türüdür.

CNC Tezgah Çeşitleri

Kontrol Sistemine Göre CNC Tezgah Çeşitleri

CNC makineleri, kontrol sistemlerine göre de üç ana gruba ayrılır:

Noktadan Noktaya Konumlandırma (PTP)

Kesici takım, önceden belirlenmiş noktaya hareket eder ve işlem o noktada başlar. Ekonomik bir sistemdir ve delme, puntalama gibi işlemlerde kullanılır.

Düz Kesim Konumlandırma

Kesici takım ve iş parçası, belirli bir eksen boyunca aynı anda hareket eder. Ancak hareket yalnızca bir eksene paralel olur. Düz çizgi işlemleri için uygundur.

Şekillendirme Yolu CNC Sistemi

Aynı anda birden fazla eksende kesici takım konumlandırması yapabilir. Bu sistemle kavisli ve kompleks yüzeyler işlenebilir. Frezeleme ve tornalama işlemlerinde kullanılır.

CNC işleme, modern üretim süreçlerinin bel kemiğini oluşturan, yüksek hassasiyet ve otomasyon kabiliyeti sunan bir teknolojidir. Gelişen makine çeşitliliği ve çok eksenli sistemlerle birlikte artık yalnızca seri üretimde değil; özel parça imalatı, prototipleme ve yüksek hassasiyet gerektiren endüstrilerde de vazgeçilmez bir çözüm haline gelmiştir. CNC makinelerinin türleri, eksen yapılarına ve kontrol sistemlerine göre değişse de ortak hedef, verimli, tekrarlanabilir ve kaliteli üretim sağlamaktır. İmalat sektöründe rekabet avantajı elde etmek isteyen firmalar için CNC teknolojisini doğru anlamak ve ihtiyaçlara uygun sistemi seçmek kritik bir adımdır.