CNC freze takımları, CNC tornacılar için büyük bir nimettir. Çeşitli tipteki CNC freze takımları, son ürünlerin özelleştirilmesine imkan tanır. Ayrıca doğru CNC freze takımını seçmek, imalat sürecinin önemli bir parçasıdır. Tornacılar birçok araç arasından seçim yapabilmektedir. Ayrıca her bir takım farklı sonuçlar sunmaktadır. Bu makale, bir freze makinesini kurup çalıştırabilen freze operatörleri için tasarlanmıştır. Ayrıca makinelerde kullanılabilecek ideal freze takımlarını ve CNC freze takım malzemelerini tanımalarına yardımcı olmaktadır. Ek olarak freze takımını seçmeden önce, freze takımlarında kullanılan malzemeleri bilmek önemlidir.

Takım Seçiminde Nelere Dikkat Edilmelidir?

CNC Freze Takımlarının Sıklıkla Yapıldığı Malzemeler

Her freze takımının ortak bir özelliği, takım malzemeleridir. Freze takımları için kullanılan malzemelere kısaca göz atalım:

Karbon Çeliği

Karbon çeliği, ucuz bir malzeme olup, %0,6-1,5 karbon içerir ve silikon ile mangan ile birlikte kullanılmaktadır. Dolayısıyla bu malzeme, tornalama, freze kesicileri, spiral matkaplar ve daha fazlasında kullanılan düşük hızlı işlemler için uygundur.

Yüksek Hız Çeliği (HSS)

Yüksek hız çeliği, krom, tungsten ve molibdenin doğru oranda birleşmesiyle karbon çelikten daha iyi sertlik, dayanıklılık ve direnç sağlar. Ayrıca YHC takımlar, diğerlerine göre daha pahalıdır. YHC takımlarının ömrü daha uzundur.

Seramikler

Seramikler, silikon nitrit ve alüminyum oksit aracılığıyla elde edilen korozyona dayanıklı malzemelerdir. Ek olarak ısı ve aşınma direnci, seramiklerin ısı kesme ortamlarında kullanılmak üzere uygun olmasını sağlamaktadır. Dolayısıyla bu takımlar, sert çelikler, süper alaşımlar ve daha fazlası için idealdir.

Katı Karbür

HSS’e göre daha aşınmaya dayanıklıdır. Katı karbür, genellikle freze makineleriyle bitirme işlemlerinde kullanılmaktadır.

Kesici Takımlar Nelerdir?

Yaygın Olarak Kullanılan CNC Freze Kesicileri

Aşağıda en yaygın olarak kullanılan freze takımlarının bazıları verilmiştir:

• Raybalar
• Tarama başlıkları
• Matkaplar
• Parmak freze
• Diş açma freze takımları
• Takım tutucular

1- Raybalar

Raybalar, mevcut deliğin boyutunu büyütmek için kullanılan döner bir takımdır. Ek olarak hassasiyet ve düzgün bir yüzey sağlar. Ancak CNC makineleri daha hızlı bir operasyon süreci gerektirmektedir. Dolayısıyla bu da CNC işleme için raybaların talebini artırmıştır. Rayba, makine atölyeleri için önemli olan ölçüsel tutarlılığı sağlar. Dolayısıyla bu takımlar ile tasarlanan doğru delikler, zaman kazandırmaya yardımcı olur. Aşağıda yaygın olarak kullanılan rayba türlerinden bazıları bulunmaktadır:

Tek Bıçaklı Raybalar

Yüksek hassasiyete sahiptir ve çeşitli özel uygulamalarda kullanılmaktadır.

Çok Bıçaklı Raybalar

Birden fazla kesme kenarı vardır ve tasarımı HSS takımlarına benzerdir.

Rayba Çeşitleri

2- Tarama Başlıkları

CNC operatörlerinin tarama frezesi kullanma nedeni, hiç vakit kaybetmeden düzgün bir yüzey kalitesi elde etmektir. Ayrıca tarama başlıkları, freze makinesinde geniş alanları işlemek ve düz yüzey alanlarında uygulanmak için kullanılır. Dolayısıyla bu freze türleri, temiz yüzey bitişleri için başka bir takıma ihtiyaç duymadan işleme atölyelerinde popüler olarak kullanılmaktadır.

3- Matkaplar

Spiral veya helisel matkaplar, işlenmiş parçada delik açmak için kullanılır. Ek olarak ilgili operatörün, uygulamaya uygun bir matkap kullanması gerekmektedir. Spiral matkaplar genellikle yüksek hızlı çelikten yapılmaktadır. Ayrıca delik delme işlemi için uygun soğutucu türünü (sıvı, hava) kullanmak önemlidir. Delme işlemi diğer işlemlere kıyasla daha fazla ısı üreteceği için bu durumu göz ardı etmemek gerekmektedir. Aşağıda freze matkaplarının sıklıkla kullanıldığı alanlar bulunmaktadır:

• Havacılık
• Otomotiv
• Medikal

“İşlenmiş parçalar sadece müşteri memnuniyeti için tasarlanmaz, aynı zamanda kendi sınırlarını aşmak üzere tasarlanır.”

4- Parmak Frezeler

Dünya genelinde işleme operatörleri tarafından kullanılan ideal bir takım olan parmak freze, bir ucunda kesici dişlere sahiptir. Ayrıca  büyük miktarlarda malzeme çıkarmaya yardımcı olmaktadır. Belirtmekte fayda vardır ki matkap ucuna benzese de onunla karıştırılmamalıdır. Ayrıca parmak frezeler birçok farklı formdan oluşmaktadır. Çeşitli frezeleme işlemleri için kullanılmaktadır. İşte bazı parmak freze tipleri:

Küresel Uçlu Frezeler

Küre uçlu frezeler, yuvarlak yüzeylerin işlenmesi ve kontürleme işlemleri için kullanılmaktadır. Kesme kenarları yuvarlak yapıdadır.

Köşe Radyüslü Frezeler

Köşe radyüslü frezeler, keskin köşelerin yuvarlatılması ve karmaşık kontür işlemleri için kullanılmaktadır. Kesme kenarları, köşe yarıçapıyla yuvarlatılmıştır.

Parmak Freze Çeşitleri Nelerdir?

Pah Kırma Frezeleri

Bu frezeler, iş parçasında kenarların yuvarlatılması veya açılı bir şekil oluşturulması için kullanılmaktadır.

Bu sadece bazı parmak freze tiplerinin örnekleri olup, daha birçok çeşit mevcuttur ve farklı işlemler için kullanılmaktadır.

5- Diş Açma Freze Takımları

Diş açma freze takımları, frezeleme yoluyla diş açmayı sağlar. Ayrıca diş açma freze takımı, tornacıların orta ila büyük boyutlarda diş açmayı daha kolay bir şekilde üretmelerine yardımcı olur. Diş açma freze takımının temel faydası, dış dişleri kesme yeteneğidir.

6- Takım Tutucular

Takım tutucu, adından da anlaşılacağı gibi parmak frezeyi sabit bir şekilde tutmaya yardımcı olur. Dolayısıyla farklı tiplerdeki takım tutucuları denge sağlamaktadır. Ayrıca salgı probleminin önüne geçer. Ek olarak bu tutucuların kendi içerisinde farklı dayanıklılık seviyeleri bulunmaktadır. Bir takım tutucuda dikkate alınması gereken temel nokta, parmak frezeyi değiştirmek için gereken zamandır.

Pens Başlıkları Nedir?

Doğru Takım Seçimi

Her takımın farklı gereksinimleri vardır ve farklı bir yüzey kalitesi sağlar. Bir operatör tarafından freze takımı seçmeden önce, işlenecek malzeme, parça yüzeylerinin istenen bitişi ve daha fazlası gibi birçok faktörün göz önünde bulundurulması gerekir. Bu nedenle, CNC işleme yapacak birini seçmeden önce, parçalarınızı işlemek için gerekli olan tüm araçların onlarda bulunduğundan emin olmanız daha iyidir.