Tornalama İşlemi: Kullanım Alanları, Avantajları ve Dezavantajları
Tornalama nedir? Tornalama, bir torna tezgahının kullanıldığı işleme süreçlerinden biridir. Bu süreçte, metal parça döndürülürken bir kesici takım, doğrusal bir hareketle metali keser. Dolayısıyla çap boyunca malzemeyi kaldırır ve silindirik bir şekil oluşturur. Kesici takım farklı açılarda yerleştirilerek farklı şekiller oluşturulmaktadır. Bu işlem el ile veya CNC torna tezgahı ile gerçekleştirilmektedir. CNC işleme genellikle parça ölçümlerinin çok kesin olması gerektiğinde kullanılmaktadır.
Tornalama Nedir?
Bir işleme sürecidir ve bu süreçte kesici takımın hareketi genellikle doğrusaldır. Ayrıca iş parçası da aynı zamanda döner. “Tornalama” terimi genellikle bu kesme hareketiyle dış yüzeylerin üretilmesi için kullanılmaktadır. Buna karşılık, aynı kesme hareketi iç yüzeylerde uygulandığında “delik işleme” olarak adlandırılmaktadır.
Tornalama işlemi, bir torna tezgahıyla manuel olarak veya operatörün sürekli denetimini gerektiren bir şekilde gerçekleştirilmektedir. Ayrıca, operatöre ihtiyaç duymayan otomatik bir torna ile de yapılmaktadır. Günümüzde, bu tür otomasyonun en yaygın türü bilgisayarlı sayısal kontrollü tezgahları olarak isimlendirilmektedir.
Dönme işlemi sırasında iş parçası döndürülmektedir. Ayrıca kesici takım, kesin çaplar ve derinlikler elde etmek için bir, iki veya hatta üç eksende hareket ettirilir. Tornalama, silindirin dış kısmında yapılabildiği gibi farklı geometrilere sahip tüp bileşenlerin oluşturulması için de kullanılmaktadır.
Hangi Takımlar Kullanılmaktadır?
Tornalama işlemi için kullanılan araçlar ve takımlar, dönen iş parçasından malzeme çıkarmak için tek noktalı kesici takımları ve torna tezgahını veya torna makinesini içerir. Torna takımının tasarımı, belirli uygulamalara bağlı olarak değişir.
CNC Tornalama işlemi için de CNC destekli torna tezgahları veya torna makineleri kullanılmaktadır. Tornalama için kullanılan torna tezgahı türleri arasında Universal torna tezgahları, motorlu tornalar ve özel amaçlı tornalar bulunmaktadır.
Hangi Malzemeler İşlenmektedir?
Tornalama işlemi için kullanılan malzemeler genellikle metallerdir. Bu metaller arasında alaşımlı çelik, karbon çelik, vb metaller bulunmaktadır. Bununla birlikte, bu işlemle aynı zamanda plastik parçaları işleyemektedir. Ayrıca seramikler, kompozitler gibi diğer malzemelerle çalışılmaktadır.
Tornalama İşlemi Nasıl Çalışır?
Tornalama işlemi, torna makinesi ile gerçekleştirilmektedir. Malzemeyi çevresindeki bölgeden kaldırarak istenen çap elde edilene kadar işlem yapılmaktadır. Bu şekilde dış ve iç özelliklere sahip silindirik parçalar, yuvalar, eğimler ve dişler gibi özellikler oluşturulmaktadır. Dönme işlemi, dönen iş parçasından malzemeyi kaldırmak için tek uçlu kesici takımlar kullanır. Kesici takımın tasarımı, uygulamasına bağlı olarak değişir. Genel olarak, kesici takımlar, kesme, yüzey işleme, yüzey düzleştirme, diş açma, ayırma, şekillendirme, tırtıl ve oluk açma gibi farklı uygulamalar için tasarlanmıştır.
Bu İşlem ile Hangi Ürünler Yapılmaktadır?
Tornalama işlemi, çoğunlukla eksenel simetriye sahip, dönen, dairesel parçaların üretilmesini sağlar. Bu parça özellikleri arasında delikler, oluklar, dişler, eğimler, farklı çap adımları ve hatta konturlu yüzeyler yer alır. Tornalama işlemiyle tamamen üretilen ürünler genellikle prototipler için özel tasarımlı miller ve bağlantı elemanları gibi sınırlı sayıda kullanılan bileşenleri içerir.
Tornalama ayrıca, farklı bir yöntem kullanılarak üretilen parçalara ek özelliklerin eklenmesi veya rafine edilmesi için ikincil bir işlem olarak sıkça kullanılmaktadır.
Torna tezgahları ile yapılan ürünlere örnek olarak kam mili, krank mili, beyzbol sopaları, kaseler, bilardo sopaları, tabelalar, müzik aletleri ile masa ve sandalye ayakları verilmektedir.
Avantajları Nelerdir?
Torna işleminin avantajları aşağıdaki gibidir:
-
Tüm Malzemeler Değiştirilebilir
Torna işlemi genellikle metalleri işlemek için kullanılırken, ahşap ve plastik gibi her türlü malzeme tornalama için kullanılmaktadır. Bu, torna işlemini son derece esnek bir süreç haline getirmektedir.
-
Tolerans Mükemmeldir
Sunabileceği yüksek toleranslar ve yüzey kalitesi nedeniyle, işlem genellikle temel şekli farklı bir yöntemle oluşturulmuş bir parçaya hassas özellikler eklemek için kullanılmaktadır.
-
Teslim Süresi Kısadır
Teslim süresi, müşterinin bir sipariş verdiği ve nihai teslimatı aldığı zaman arasındaki süreyi ifade eder. Torna işlemi hızlı bir süreç olduğundan, teslim süresi kısadır.
-
Yüksek Becerilere Sahip Bir Operatöre İhtiyaç Yoktur
Torna işlemi, makinenin kullanımı için yüksek becerilere sahip bir operatör gerektirmemektedir. Bir CNC torna tezgahını kullanmak için, bir tornacı belirli bir eğitim programını tamamlayarak akredite edilmiş bir endüstriyel eğitim kuruluşundan sertifika alınmaktadır.
-
Malzemenin Alınma Hızı Ayarlanır
Torna işleminin bir diğer avantajı, malzemenin alınma hızının ayarlanabilir olmasıdır. Tornalar, işlenen malzemeye veya istenen son ürüne bağlı olarak farklı hızlarda çalışmaktadır.
Dezavantajları Nelerdir?
Torna işleminin dezavantajları aşağıdaki gibidir:
-
Sadece Dönebilen Bileşenler İşlenmektedir
Torna işlemi, iş parçasının döndürülmesini gerektirdiği için sadece dönebilen bileşenler işlenmektedir. Bu, torna işlemiyle oluşturulabilecek parçaların boyutunun sınırlı olduğu anlamına gelir.
-
Parçalar Birden Fazla Prosedür ve Makine İşlemi Gerektirebilir
Torna işlemi, bir parçanın oluşturulması için kullanılan sadece bir işlem olabilir. Genellikle diğer prosedürlerle birlikte kullanılır, bu da final ürünün yapılması için birden fazla makine gerektiği anlamına gelir.
-
Pahalı Ekipman
Torna makineleri, özellikle CNC olanlar, pahalı olabilmektedir. Ayrıca, torna işlemi ek bağlantılar ve eklemeler gerektirdiğinden, ekipman maliyetini arttırır.
Talaşlı İmalat Hakkında Detaylı Bilgi Almak için Bizimle İletişime Geçin!
-
Takım Aşınması Kaçınılmazdır
Torna işleminin tekrarlayan hareketi, kesici takımın önemli ölçüde aşınmasına neden olur.
-
Önemli Miktarda Atık Oluşturur
Diğer tüm işleme süreçlerinde olduğu gibi, torna işlemi de metal atıklar oluşturur. Torna işlemlerinden kaynaklanan metal parçacıklarına talaş denir.